Η ταινία «Next Stop: Utopia» του Καρακάση για τη ΒΙΟΜΕ στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης

Το εξαιρετικό ντοκιμαντέρ του Απόστολου Καρακάση για τον αγώνα των εργατών της αυτοδιαχειριζόμενης ΒΙΟ.ΜΕ. κάνει την πανελλήνια φεστιβαλική του πρεμιέρα σήμερα Πέμπτη, 17 του μήνα Μάρτη, στο 18ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.

Τίτλος του: «Next Stop: Utopia».

 Από τις 24 Μαρτίου θα μπορούμε να το παρακολουθήσουμε  και στους κινηματογράφους

Θέμα του ντοκιμαντέρ είναι το χρονικό της κατάληψης του εργοστασίου της ΒΙΟ.ΜΕ στη Θεσσαλονίκη, που εγκατέλειψαν οι επιχειρηματίες, από τους ίδιους τους εργαζόμενούς του, οι οποίοι και συνέχισαν τη λειτουργία του με όρους αυτοδιαχείρισης και αντι-ιεραρχίας. Και συνεχίζουν να το δουλεύουν με επιτυχία εδώ και 2 χρόνια.

Στη συνέχεια μπορούμε να διαβάσουμε συνέντευξη του σκηνοθέτη, που δόθηκε στο ηλεκτρονικό περιοδικό Hit&Run. Η συνέντευξη παραχωρήθηκε λίγο πριν την παγκόσμια πρεμιέρα της ταινίας στο διαγωνιστικό τμήμα του φημισμένου Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του Άμστερνταμ.

Ποιοι λόγοι σας ώθησαν να παρακολουθήσετε, και στη συνέχεια να καταγράψετε με την κάμερά σας, τον αγώνα των εργαζομένων της ΒΙΟ.ΜΕ να κρατηθεί ανοιχτό το εργοστάσιο με όρους αυτοδιαχείρισης;

Όταν έπεσε στην αντίληψή μου ότι υπήρχε ένα εργοστάσιο στην πόλη μου που σε λίγες μέρες θα το παίρναν οι εργάτες στα χέρια τους, όπως είχε συμβεί στην Αργεντινή, εντυπωσιάστηκα πραγματικά. ΄Ηταν πρωτόγνωρο για την Ελλάδα και ήθελα να το παρακολουθήσω, να γνωρίσω από κοντά αυτούς τους ανθρώπους. Είχαν περάσει αρκετά χρόνια από την προηγούμενη ταινία μου (Εθνικός κήπος, 2009) και ένιωθα έτοιμος να μπω στην περιπέτεια μιας καινούριας ταινίας που θα αντανακλούσε την εποχή της κρίσης, όμως δεν είχα συναντήσει το θέμα που θα με παρακινούσε. Ήθελα να αποφύγω μία νεορεαλιστική ιστορία με παθητικά θύματα της κρίσης σε κατάσταση μιζέριας. Νομίζω πως αυτό που με γοήτευσε σε αυτή την ιστορία ήταν ότι αυτοί οι άνθρωποι, έχοντας φτάσει στην εξαθλίωση, θα επιχειρούσαν έναν τεράστιο άθλο που απαιτούσε τις αντίστοιχες ψυχικές δυνάμεις. Θα μπορούσα κι εγώ να μείνω άνεργος, πώς θα ξεπερνούσα το φόβο και την ψυχική παραίτηση; Ο εσωτερικός τους αγώνας να αντεπεξέλθουν ήταν αυτό που με ενδιέφερε βαθιά.

Τι σας εντυπωσίασε περισσότερο στη διάρκεια της γνωριμίας και της συναναστροφής σας με τους εργαζόμενους;

Οι εργάτες της ΒΙΟ.ΜΕ που συνάντησα πηγαίνοντας στο εργοστάσιο ήταν απλοί άνθρωποι της διπλανής πόρτας, όχι τίποτα «γεννημένοι επαναστάτες». Φυσικά υπήρχαν διαφοροποιήσεις μεταξύ τους: κάποιοι ήταν πιο πολιτικοποιημένοι, ενώ άλλοι το βλέπαν μόνο πρακτικά, πάντως μου ήταν όλοι πολύ συμπαθείς. Με εντυπωσίασε ιδιαίτερα το μεράκι που είχαν πολλοί από αυτούς για τη δουλειά τους. Ένιωθες ότι ήταν εντελώς παράλογο ένας εργάτης με τέτοια εργατικότητα και ταλέντο να μένει άνεργος. Περάσαμε πάρα πολύ καιρό μαζί μέσα κι έξω από το εργοστάσιο, κάναμε γυρίσματα για περίπου 200 μέρες, οπότε ήρθαμε πολύ κοντά.

Στις 26 Νοεμβρίου ξεκινά η διαδικασία πλειστηριασμού των εκτάσεων, μέρος των οποίων καταλαμβάνει το εργοστάσιο, γεγονός που θέτει σε άμεσο κίνδυνο τη συνέχιση της λειτουργίας του. Ποια εκτιμάτε ότι θα είναι από δω και στο εξής η εξέλιξη των πραγμάτων;

Οι νομικές μάχες του εγχειρήματος της ΒΙΟ.ΜΕ είναι δαιδαλώδεις και εξαρχής το εγχείρημα κινούνταν στα όρια της νομιμότητας, διεκδικώντας, όμως, μία «κοινωνική νομιμοποίηση» από την υποστήριξη κοινωνικών κινημάτων, όχι μόνο από την Ελλάδα, αλλά από όλο τον κόσμο. Η οποιαδήποτε δικαστική εξέλιξη, για να εφαρμοστεί, θα πρέπει να ξεπεράσει την αντίσταση ενός πελώριου ρεύματος αλληλέγγυων προς τον αγώνα της ΒΙΟ.ΜΕ. Αλλιώς, για να τα πούμε κάπως απλά, η μόνη λύση θα ήταν πολιτική, δηλαδή να διαμορφωνόταν και στην Ελλάδα ένα ανάλογο νομικό πλαίσιο όπως στην Αργεντινή. Ο πρωθυπουργός το είχε διακηρύξει προεκλογικά, αλλά πλέον η εντύπωσή μου είναι ότι δεν κινείται σε αυτή την κατεύθυνση.

Το ντοκιμαντέρ σας προβάλλεται σε παγκόσμια πρεμιέρα στο φημισμένο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του Άμστερνταμ, και μάλιστα στο διαγωνιστικό τμήμα του. Πώς ερμηνεύετε το διεθνές ενδιαφέρον για το συγκεκριμένο θέμα;

Το πρόβλημα της ανεργίας πλήττει σχεδόν όλες τις κοινωνίες της Ευρώπης με μεγάλο κόστος στις ζωές των ανθρώπων, είναι, λοιπόν, ένα πολύ επίκαιρο θέμα. Κατά τα άλλα, δε νομίζω ότι η ελληνική περίπτωση τους ενδιαφέρει τόσο, όσο παλιότερα. Πιστεύω πως η ανθρώπινη προσέγγιση της ταινίας είναι που την κάνει να ξεπερνά τα σύνορα, το γεγονός ότι παρουσιάζει από μέσα την ιστορία, αντιμετωπίζει με σεβασμό πρωταγωνιστές με διαφορετικές οπτικές, ακόμη και της πρώην διευθύντριας του εργοστασίου, και βέβαια το ότι αφηγείται μία συγκινητική περιπέτεια.

Πότε αναμένεται να κάνει την ελληνική του πρεμιέρα;

Θα θέλαμε η ταινία να συμμετάσχει στο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης το Μάρτιο του 2016. Άλλωστε η Θεσσαλονίκη είναι ο φυσικός χώρος της ιστορίας και ο τόπος όπου κατοικούν οι πρωταγωνιστές της, ενώ αυτό το φεστιβάλ είναι ταυτισμένο με τη δική μας γενιά ντοκιμαντεριστών. Ελπίζω μετά από αυτό η ταινία να συναντήσει το κοινό της στις αίθουσες, σε εκδηλώσεις, παντού. Θέλω πάρα πολύ να δω πώς θα την προσλάβει ο κόσμος.

Πηγή: HIT&RUN

Παρακολουθείστε το τρέιλερ του ντοκιμαντέρ: