Εθνικό Νόμισμα αφετηριακό βήμα εξόδου από την κρίση

του Γιάννη Τόλιου (*)

Το «κουαρτέτο» δίνει και πάλι… ρεσιτάλ στην Αθήνα. Από το Χίλτον -το υπερεθνικό «Μέγαρο Μαξίμου»- ζητά άτεγκτη εφαρμογή του νέου Μνημονίου που οδηγεί σε νέες επώδυνες θυσίες τον ελληνικό λαό. Η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ κάνει πως διαπραγματεύεται. Ο κ.Τσίπρας προφασίζεται ότι με το Γ’ Μνημόνιο δεν υπάρχει πρόβλημα… αλλά «αγανακτεί» για τα μέτρα υλοποίησης του (!) ξεχνώντας τη ρήση του Σόϊμπλε… it is the implementation stupid (είναι η εφαρμογή του ηλίθιε) που οδηγεί σε νέες περικοπές συντάξεων, νέα φορολεηλασία και αρπαγή δημόσιας περιουσίας, ενώ με το άνοιγμα των πλειστηριασμών στα «κόκκινα δάνεια» ανοίγει ο δρόμος αρπαγής από ξένα «γεράκια» (funds) κατοικιών και επιχειρήσεων, όπως έγινε και με τις τράπεζες.

Έχει γίνει πλέον φανερό ότι η πολιτική των Μνημονίων αναπαράγει τον φαύλο κύκλο ύφεσης, ανεργίας, μείωσης εισοδήματος, φτωχοποίησης λαϊκών στρωμάτων, διαιώνιση υπερχρέωσης και απώλεια εθνικής και λαϊκής κυριαρχίας.

Προκύπτει κατά συνέπεια με αναγκαιότητα «φυσικού νόμου» η ριζική στροφή στην ασκούμενη πολιτική. Ωστόσο υπάρχει ένα μεγάλο εμπόδιο, παράλληλα με τα «κλασικά» των εγχώριων αστικών δυνάμεων παρεμπόδισης της εναλλακτικής πολιτι-κής, η οποία θίγει τα «όσια και ιερά» της κυριαρχίας τους. Πρόκειται για τη συμμετοχή της χώρας στην ζώνη του ευρώ.

Η Ευρωζώνη σοβαρό εμπόδιο στην προοδευτική διέξοδο

Η Ευρωζώνη δεν αποτελεί μια απλή νομισματική ένωση αλλά ένα ισχυρό υπερεθνικό «εργαλείο» για προώθηση της νεοφιλελεύθερης καπιταλιστικής ολοκλήρωσης. Ένα νομικό και θεσμικό οικοδόμημα που δεν επιτρέπει σε καμμία κυβέρνηση να επιλέξει την οικονομική πολιτική που επιθυμεί, αφήνοντας ως μοναδική επιλογή τη λιτότητα, τις ελαστικές σχέσεις εργασίας, τις ιδιωτικοποιήσεις, τη συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους κ.ά. Στην ουσία η συμμετοχή στο κοινό νόμισμα, ισοδυναμεί με ακύρωση του ίδιου του δικαιώματος ενός λαού να αποφασίζει για το μέλλον του.

Αποδείχτηκε ότι η συμμετοχή στην ΟΝΕ ήταν καταστροφική για τον ελληνικό λαό και τη χώρα. Ήταν ωστόσο επωφελής για την άρχουσα τάξη -«λιμάνι απαντοχής» για διατήρηση των προνομίων της -όπως επίσης και για τις υπερεθνικές ελίτ Βρυξελλών και Βερολίνου. Με την εφαρμογή των Μνημονίων έγινε εντονότερος ο ταξικός χαρακτήρας της ΟΝΕ, με συντριβή εργασιακών δικαιωμάτων, λεηλασία λαϊκού εισοδήματος, αρπαγή δημόσιου πλούτου, παραγωγική αποδιάρθρωση και απόκλιση αντί σύγκλιση οικονομιών. Πάνω απ’ όλα αποδείχτηκε ότι η ΟΝΕ και οι «πυλώνες» της, βάζουν φραγή στην πολιτική προοδευτικής εξόδου από την κρίση.

Ειδικότερα με τη λεγόμενη «Οικονομική Διακυβέρνηση» (Σύμφωνο Σταθερότητας & Ανάπτυξης, κανονισμοί δημοσιονομικής πειθαρχίας 6-pack & 2-pack, Δημοσιονομικό Σύμφωνο), έχει δικαίωμα ελέγχου «εκ των προτέρων» και «εκ των υστέρων» των εθνικών προϋπολογισμών και διόρθωσης «αποκλίσεων» με επιβολή κυρώσεων στους «απείθαρχους» (χρηματικές ποινές, ακόμα και διακοπή χρηματοδότησης από ευρωπαϊκά ταμεία). Επίσης, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) έχοντας το εκδοτικό προνόμιο, καθορίζει τη συναλλαγματική πολιτική και όρους παροχής ρευστότητας στις εμπορικές τράπεζες, ενώ με την Τραπεζική Ενοποίηση ελέγχει και την πιστωτική πολιτική. Από την πλευρά του ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) παρέχει έκτακτη στήριξη, αλλά με αντάλλαγμα τα Μνημόνια.

Συμπερασματικά η συμμετοχή στο κοινό νόμισμα, ισοδυναμεί με ιδιόμορφη «φυλακή». Ένα καθεστώς «πειθαναγκασμού» που πλήττει λαούς και εργαζόμενους ιδιαίτερα των αδύναμων χωρών σε όφελος του χρηματιστικού κεφαλαίου.

Η μετάβαση στο Εθνικό Νόμισμα Εθνικό Νόμισμα ανοίγει ελπιδοφόρες προοπτικές

Η αποδέσμευση από το ασφυκτικό πλαίσιο της ΟΝΕ, δίνει τη δυνατότητα ανάκτησης του ελέγχου της δημοσιονομικής, νομισματικής, εισοδηματικής και αναπτυξιακής πολιτικής και πάνω απ’ όλα της εθνικής και λαϊκής κυριαρχίας. Αυτό για μια κυβέρνηση της Αριστεράς και των αντιμνημονιακών δυνάμεων έχει τεράστια σημασία διότι διευκολύνει κατ’ αρχάς την άρση της λιτότητας, την εφαρμογή μέτρων φορολογικής δικαιοσύνης και αναδιανομής εισοδήματος υπέρ των λαϊκών στρωμάτων.

Επίσης το ελληνικό δημόσιο ανακτώντας τον έλεγχο της Τράπεζας της Ελλάδος τη μετατρέπει σε πραγματική Κεντρική Τράπεζα και φορέα δανεισμού «τελευταίας καταφυγής» του δημοσίου με χαμηλό επιτόκιο, εξασφαλίζοντας παροχή ρευστότητας στις εθνικοποιημένες εμπορικές τράπεζες για χρηματοδότηση της οικονομίας.

Η μετάβαση στο εθνικό νόμισμα διευκολύνει επίσης τη χρηματοδότηση εκτεταμένου προγράμματος δημοσίων επενδύσεων και επανεκκίνησης κλειστών επιχειρήσεων για δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και επιστροφής στη δουλειά χιλιάδων ανέργων, ενώ ανακόπτει την αποψίλωση της παραγωγικής βάσης, ανοίγοντας δρόμο στην αύξηση παραγωγής και εισοδήματος.

Η ισοτιμία

Με βάση τα σημερινά δεδομένα η μετάβαση στο εθνικό νόμισμα μπορεί αρχικά να γίνει σε ισοτιμία 1:1, ενώ στην πορεία ο καθορισμός της θα υπολογίζεται από οικονομικούς παράγοντες (εμπορικό ισοζύγιο, ανταγωνιστικότητα εξαγωγών, ανάπτυξη εγχώριας παραγωγής, αύξηση θέσεων εργασίας, εργατικό εισόδημα κ.ά.), καθώς και τις πολιτικές προτεραιότητες του γενικότερου πολιτικού «σχεδίου» της αντιμνημονιακής κυβέρνησης.

Η μετάβαση στο εθνικό νόμισμα θα επιδράσει θετικά στις εξαγωγές και στον τουρισμό και θα υποκαταστήσει μεγάλο μέρος εισαγωγών με εγχώρια προϊόντα, αυξάνοντας την απασχόληση.

Η προοπτική μετάβασης στο Εθνικό Νόμισμα αποτελεί αληθινό εφιάλτη για την εγχώρια ελίτ και τους «ευρωλάγνους» κονδυλοφόρους, μαζί και τις υπερεθνικές ελίτ της ΕΕ. Γι’ αυτό ακολουθούν πρακτικές παραπληροφόρησης, στρέβλωσης, χλευασμού και έντονης κινδυνολογίας. Ούτε λίγο ούτε πολύ θεωρούν το εθνικό νόμισμα ως νέο «κουτί της Πανδώρας» που με το άνοιγμά θα ενσκήψουν αμέτρητα δεινά στον ελληνικό λαό.

Αγαπημένα τους «στερεότυπα» οι μεγάλες ελλείψεις σε τρόφιμα, φάρμακα, καύσιμα, μηχανήματα, ότι θα προκύψει ακρίβεια, μείωση μισθών και συντάξεων, αύξηση ανεργίας, κερδοσκοπία στο νέο νόμισμα, μέχρι και πιθανή επίθεση από Τουρκία, ενώ δεν θα υπάρχει βενζίνη να πετάξουν τα πολεμικά αεροπλάνα!

Προετοιμασία και ενημέρωση

Παρ’ ότι η μετάβαση στο εθνικό νόμισμα θα δημιουργήσει αρχικά δυσκολίες στις συναλλαγές, αυτές θα αντιμετωπιστούν σχετικά γρήγορα. Χρειάζεται καλή προετοιμασία και κυρίως πλατιά ενημέρωση, αποδοχή και στήριξη από τον ελληνικό λαό ως αναγκαίο βήμα για την έξοδο από την κρίση. Ασφαλώς θα επιβληθούν έλεγχοι στην κίνηση κεφαλαίων με εύλογες εξαιρέσεις.

Όσον αφορά την τροφοδοσία της αγοράς με βασικά αγαθά (τρόφιμα, καύσιμα, φάρμακα), θα απαιτηθούν συντονισμένες κρατικές ενέργειες, οι οποίες θα διαρκέσουν για μικρό χρονικό διάστημα. Η Ελλάδα ήδη καλύπτει τις βασικές ανάγκες σε τρόφιμα από εγχώριες πηγές. Επίσης έχει ικανοποιητική εγχώρια κάλυψη στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ με διακρατικές συμφωνίες μπορεί να αυξηθεί η διαθεσιμότητα καυσίμων στις μεταφορές. Επίσης έχει ικανοποιητική εγχώρια παραγωγή σε βασικά φάρμακα και μπορεί να καλύψει τις αναγκαίες εισαγωγές από πολλούς προμηθευτές, ειδικότερα από χώρες BRICS (Ινδία, Ν. Αφρική, Βραζιλία).

Όσον αφορά τα διάφορα σενάρια για διπλό νόμισμα εντός Ευρωζώνης, εκτός από ανεδαφικά, είναι σε βάρος του ελληνικού λαού. Άλλο πράγμα η προσωρινή χρησιμοποίηση ευρώ στις συναλλαγές με ηλεκτρονική σήμανση, καθώς και άλλων μέσων πληρωμής (κάρτες, επιταγές, υποσχετικές/IOU) ως την έναρξη κυκλοφορίας νέου νομίσματος και άλλο η ακύρωση της μετάβασης και των πλεονεκτημάτων που έχει στην προώθηση της εναλλακτικής πολιτικής.

Το εθνικό νόμισμα, αναγκαία αλλά όχι ικανή συνθήκη…

Η μετάβαση στο εθνικό νόμισμα για να μην παραμείνει στα όρια της καπιταλιστικής διαχείρισης, χρειάζεται να συνδεθεί με ένα μεταβατικό οικονομικό πρόγραμμα προοδευτικής εξόδου από την κρίση, με ανοιχτό τον ορίζοντα της σοσιαλιστικής προοπτικής. Το μεταβατικό πρόγραμμα είναι στόχοι ριζοσπαστικών αλλαγών, μαζί και ταξικών συμμαχιών, κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων, που χωρίς να έχουν τον ίδιο τελικό προορισμό, συμφωνούν σε ένα αφετηριακό «πακέτο» ριζοσπαστικών αλλαγών.

Το πρώτο πράγμα είναι η αναστολή πληρωμών εξυπηρέτησης του χρέους με στόχο τη βαθιά διαγραφή του επικαλούμενοι το διεθνές δίκαιο (επαχθές-επονείδιστο-παράνομο χρέος, «κατάσταση ανάγκης» κά), καθώς η διεκδίκηση των γερμανικών επανορθώσεων.

Επίσης κατάργηση Μνημονίων, τερματισμός λιτότητας, αναστύλωση δικαιωμάτων εργασίας, μείωση φορολογίας λαϊκών στρωμάτων, αναδιανομή πλούτου, ακύρωση ιδιωτικοποιήσεων, παραγωγικός-οικολογικός μετασχηματισμός και αύξηση απασχόλησης με επίκεντρο τις κοινωνικές ανάγκες. Ριζοσπαστικές αλλαγές στο κράτος, εργατικός και λαϊκός έλεγχος, ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική ισότιμης συνεργασίας, ειρήνης και αλληλεγγύης με τους λαούς. Ανυπακοή στο ευρωιερατείο, δημοψήφισμα για την ΕΕ, κά.

Για να προχωρήσουν ωστόσο όλα αυτά χρειάζεται μια κυβέρνηση των αριστερών και αντιμνημονιακών δυνάμεων, που στηριγμένη σε ένα ισχυρό λαϊκό κίνημα, θα εφαρμόσει το ριζοσπαστικό μεταβατικό πρόγραμμα, εμπνέοντας και άλλους ευρωπαϊκούς λαούς σε ανάλογες ανατροπές. Η «Λαϊκή Ενότητα» θα δώσει όλες της τις δυνάμεις να ανοίξει ο δρόμος αυτής της ελπιδοφόρας προοπτικής, για τη χώρα και κυρίως για τη νέα γενιά.

(*) Διδάκτορος Οικονομικών, μέλους Γραμματείας Πολιτικού Συμβουλίου της ΛΑΕ

Πηγή: EXODOS133