Τα αναλυτικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τις Εισαγωγές και τις Εξαγωγές του 2015 και η ιδιαίτερη σημασία της Βιομηχανίας

Αναλύσεις Ιστολογίου

του Μιχάλη Μπούργου

Αρχές Αυγούστου, ενώ όλοι βρισκόμασταν σε διακοπές –κοντύτερα ή μακρύτερα από τον τόπο συνήθους κατοικίας μας- ή ετοιμαζόμασταν για αυτές, τουλάχιστον νοερά- αποφάσισε η ΕΛΣΤΑΤ να ανακοινώσει τα συγκεντρωτικά στοιχεία της έρευνας του 2015 για τις Στατιστικές Διεθνούς Εμπορίου Αγαθών. Αρκετά καθυστερημένα μάλλον, αφού λογικότερο ήταν να μας έδινε τα στοιχεία του 2016, αλλά τι να πεις … 

Κάπου την τσίμπησα την έρευνα αυτή, αλλά δεν με πολυπροβλημάτισε στις δικές μου εργασιοδιακοπές στη Βόρεια Ελλάδα. Πρόβλεψα όμως να την φυλάξω κάπου για να την δω προσεκτικότερα όταν επιστρέψω. Και να που αυτό το έκανα σήμερα.

Συνηθίζεται στην παρουσίαση στατιστικών στοιχείων να ξεκινάς από τα συγκεντρωτικά νούμερα. Δεν σκέφτομαι να πρωτοτυπήσω κάνοντας κάτι διαφορετικό. Λοιπόν, είναι 37.455 οι ελληνικές επιχειρήσεις που κατάφεραν να κάνουν εισαγωγές, εξαγωγές ή και τα δύο είδη συναλλαγών, μέσα στο 2015. Από αυτές, οι 22.854 (61%) διέδρασαν εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ οι 25.133 (67%) με τρίτες χώρες. Η συνολική αξία εισαγωγών και εξαγωγών ανήλθε στα 67.237 εκατ. ευρώ. Από αυτά, το 53% πραγματοποιήθηκε εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης και το 47% στις υπόλοιπες χώρες.

Σε σχέση με τους διαφορετικούς Τομείς της οικονομίας, η έρευνα ομαδοποιεί σε τρεις ενότητες:

1.      Τομείς Βιομηχανίας, ενότητα που περιλαμβάνει τις οικονομικές δραστηριότητες «Μεταποίησης, Παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου, ατμού και κλιματισμού, Παροχής νερού, επεξεργασίας λυμάτων, διαχείρισης αποβλήτων και δραστηριοτήτων εξυγίανσης και Ορυχείων και λατομείων».

2.      Αγροτικούς Τομείς - Κατασκευές, με τις επιχειρήσεις «Γεωργίας, δασοκομίας και αλιείας, Κατασκευών και Λοιπών υπηρεσιών (πλην Χονδρικού και λιανικού εμπορίου κ.λπ.)»

3.      Εμπορικοί Τομείς – Επισκευών Αυτοκινήτων, για τον τομέα «Χονδρικού και λιανικού εμπορίου, επισκευής μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσικλετών»

Σύμφωνα με την ομαδοποίηση αυτή, οι περισσότερες συναλλαγές (55%) αφορούσαν τη Βιομηχανία, ενώ το Εμπόριο συμμετείχε σε ποσοστό 35,4% και ο Αγροτικός – Κατασκευαστικός Τομέας στο υπόλοιπο 9,6%.

Όμως το κρίσιμο για την οικονομία και την προοπτική μιας χώρας δεν είναι το άθροισμα, αλλά η διαφοροποίηση εισαγωγών και εξαγωγών, ποσοτικά, οι εξαγωγές αν είναι περισσότερες από τις εισαγωγές, και ποιοτικά, τα εξαγώγιμα προϊόντα αν υπερτερούν σε προστιθέμενη αξία ως προς τα εισαγόμενα. Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δεν μας φωτίζουν ιδιαίτερα ως προς τα ποιοτικά χαρακτηριστικά εισαγωγών και εξαγωγών, ωστόσο μας δίνουν μια συνολική εικόνα σε σχέση με τον όγκο τους.

Συγκεκριμένα, το 2015 Εισαγωγές πραγματοποιήθηκαν από 31.590 επιχειρήσεις (84% στο σύνολο αυτών που δραστηριοποιήθηκαν στο διεθνές εμπόριο), με συνολική αξία εισαγωγών 41.957,2 εκατ. ευρώ, που αντιστοιχεί στο 62% του συνολικού ποσού εισαγωγών–εξαγωγών. Το 46,9% (19.673,2 εκατ. ευρώ) της συνολικής αξίας εισαγωγών πραγματοποιήθηκε από επιχειρήσεις της Βιομηχανίας, αν και οι επιχειρήσεις αυτές αντιστοιχούν μόλις στο 21,3% (6.741 επιχειρήσεις) του συνολικού αριθμού των επιχειρήσεων. Οι εμπορικές επιχειρήσεις συμμετείχαν στο 42,4% (17.797,2 εκατ. ευρώ). Ήταν  18.603 επιχειρήσεις και αναλογούσαν στο 58,9% του συνολικού αριθμού επιχειρήσεων. Το υπόλοιπο 10,7% (4.486,7 εκατ. ευρώ) προήλθε από επιχειρήσεις Αγροτικές και Κατασκευαστικές, οι οποίες αποτέλεσαν και το 19,8% (6.246 επιχειρήσεις) του συνόλου.

Σε σαφή υστέρηση οι Εξαγωγές το ίδιο χρονικό διάστημα: αφορούν 17.732 επιχειρήσεις (47%), με συνολική αξία 25.279,8 εκατ. ευρώ (38%), υπολειπόμενες των εισαγωγών κατά 16.677 εκατ. ευρώ, δημιουργώντας ένα σημαντικά αρνητικό ισοζύγιο. Κατά τομέα τώρα, ξεχωρίζει η σημασία της Βιομηχανίας, καθώς το 68,6% (17.336,9 εκατ. ευρώ) της συνολικής αξίας τους προέρχεται από τον τομέα αυτό, ενώ σε αριθμό επιχειρήσεων οι μεταποιητικές δραστηριότητες που εξάγουν είναι μόλις το 33,1% (5.865 επιχειρήσεις) του συνολικού αριθμού των επιχειρήσεων. Μόλις το 23,7% (5.987,6 εκατ. ευρώ) προέρχεται από το Εμπόριο, αν και οι επιχειρήσεις του αναλογούν στο 49% (8.688 επιχειρήσεις) του συνόλου των επιχειρήσεων που εξάγουν, ενώ ο αγροτικός και ο κατασκευαστικός τομέας περιορίζεται μόλις στο 7,7% (1.955,3 εκατ. ευρώ), οι  οποίες αποτελούν το 17,9% (3.179 επιχειρήσεις) του συνολικού αριθμού.

Ανάλογα με το μέγεθος των επιχειρήσεων, οι περισσότερες εισαγωγές και εξαγωγές φαίνεται ότι έγιναν από τις μεγάλες επιχειρήσεις (άνω των 250 απασχολουμένων). Συγκεκριμένα, οι Μεγάλες Επιχειρήσεις, αν και μόλις το 1,2% του συνολικού αριθμού των εισαγωγικών επιχειρήσεων, πραγματοποίησαν το 44,4% της συνολικής αξίας των εισαγωγών (18.636 εκατ. ευρώ). Ακολουθούν οι Μικρές Επιχειρήσεις (με λιγότερους από 50 απασχολουμένους), το 87,5% του συνολικού αριθμού των εισαγωγικών επιχειρήσεων, που εισήγαγαν το 31,7% της συνολικής αξίας των εισαγωγών (13.303 εκατ. ευρώ). Οι Μεσαίες Επιχειρήσεις (με 50 έως 249 απασχολουμένους), που αναλογούν στο 4,5% του συνολικού αριθμού των εισαγωγικών επιχειρήσεων, πραγματοποίησαν το υπόλοιπο 23,6% ( 9.892 εκατ. ευρώ).

Παρόμοια η εικόνα και για τις εξαγωγές, με τις μισές από αυτές (12.641 εκατ. ευρώ) να πραγματοποιούνται από τις Μεγάλες Επιχειρήσεις, αν και αυτές αναλογούν μόλις στο 1,5% του συνολικού αριθμού των εξαγωγικών επιχειρήσεων. Ακολουθούν οι Μικρές Επιχειρήσεις (το 85,6% των εξαγωγικών επιχειρήσεων) με το 28% της συνολικής αξίας των εξαγωγών (7.096 εκατ. ευρώ). Οι Μεσαίες Επιχειρήσεις (το 6,2% των εξαγωγικών επιχειρήσεων) πραγματοποίησαν το 21,7% της συνολικής αξίας των εξαγωγών (5.479,6 εκατ. ευρώ).

Ως προς το μέγεθος των συναλλαγών, φαίνεται ότι το 25,9% της συνολικής αξίας των εισαγωγών πραγματοποιήθηκε μόνο από 5 συνολικά επιχειρήσεις. Οι μισές περίπου σε συνολική αξία εισαγωγές (47,7%) έγινε από 100 συνολικά επιχειρήσεις, ενώ το 76,7% της συνολικής αξίας των εισαγωγών πραγματοποιήθηκε από 1.000 συνολικά επιχειρήσεις.

Αντίστοιχα όσον αφορά στις εξαγωγές, το 25,9% της συνολικής αξίας των εξαγωγών πραγματοποιήθηκε από 5 συνολικά επιχειρήσεις. Περισσότερες από τις μισές –ως προς τη συνολική αξία εξαγωγές (53,6%) έκαναν οι 100 περισσότερο δραστήριες επιχειρήσεις, ενώ το 75,1% πραγματοποιήθηκε από 500 συνολικά επιχειρήσεις.

Τα στοιχεία του 2015 δείχνουν καθαρά τη βασική αιτία που δημιουργείται το χρέος της χώρας: οι εξαγωγές μας υστερούν πολύ των εισαγωγών, ακόμα και τα χρόνια της κρίσης. Δείχνουν και το δρόμο για να αντιστραφεί αυτή η εικόνα: η ενίσχυση και η ουσιαστική επανεκκίνηση της Βιομηχανίας είναι μονόδρομος. Σχεδιασμοί υπάρχουν. Ας εφαρμοστούν.

The Factory Project, 4/9/2017