Οι τρεις γενιές των Έξυπνων Πόλεων

Το ενδιαφέρον άρθρο που ακολουθεί, για τις τρεις γενιές των Έξυπνων Πόλεων, το αλίευσα από την ΕΕΛΛΑΚ.

Το concept της «Έξυπνης Πόλης» έχει μια τεράστια αποδοχή σε παγκόσμιο επίπεδο. Φυσικά, αυτό το γεγονός γεννά πληθώρα συζητήσεων. Όχι μόνο για το τι είναι η έξυπνη πόλη αλλά σε πολλά άλλα θέματα γύρω από αυτήν. Για παράδειγμα, πώς έχει εξελιχθεί διαχρονικά το φαινόμενο των έξυπνων πόλεων;

Στο πάρα πολύ ενδιαφέρον άρθρο του «ΟΙ 3 ΓΕΝΙΕΣ ΤΩΝ ΕΞΥΠΝΩΝ ΠΟΛΕΩΝ», που δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο του 2015, ο  Boyd Cohen έδωσε μια εντυπωσιακή εικόνα της εξέλιξης των έξυπνων πόλεων.

Περιγράφει τις τρεις διαφορετικές γενιές – ή εξελικτικές φάσεις – έξυπνων πόλεων ως εξής:

Smart Cities 1.0:	ένα τεχνολογικά κεντρικό όραμα για έξυπνες πόλεις υπό την καθοδήγηση των μεγάλων εταιρειών τεχνολογίας για τη δημιουργία αποτελεσματικών και καινοτόμων πόλεων
Smart Cities 2.0:	ένα όραμα υπό την καθοδήγηση της κυβέρνησης για τη χρησιμοποίηση τεχνολογικών λύσεων για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής
Smart Cities 3.0:	ένα ανθρωποκεντρικό όραμα των πολλών  για τις έξυπνες πόλεις που βασίζεται στη συνδημιουργία, με τους πολίτες, για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και την ευημερία

Αυτό που ο Boyd Cohen έχει περιγράψει με ακρίβεια στο πλαίσιο μιας εξελικτικής διαδρομής του οράματος της έξυπνης πόλης είναι κάτι που μπορούμε να παρακολουθούμε καθημερινά σε όλο τον κόσμο: οι πόλεις ακολουθούν διαφορετικές στρατηγικές προσεγγίσεις, βασισμένες στην τοπική πραγματικότητα και τις δικές τους αναπτυξιακές ανάγκες.

Μερικές πόλεις ξεκινούν τις προσπάθειές τους στο στάδιο 1.0 με έναν μεγάλο συνεργάτη τεχνολογίας, ένα ευρύ φάσμα πόλεων χρησιμοποιεί «masterplans» και κυβερνητικές πρωτοβουλίες που αγκαλιάζουν την τεχνολογία για να δημιουργήσουν ευεργετικά αποτελέσματα για την έξυπνη πόλη τους 2.0. Και τα δύο στάδια συμβάλλουν στην αύξηση της αποδοτικότητας από την άποψη της διακυβέρνησης και στη δημιουργία μιας καινοτόμου εικόνας. Αλλά είναι αυτές οι προσεγγίσεις κατάλληλες για να δημιουργήσουν μια καλύτερη – πιο ζωντανή, ευημερούσα και βιώσιμη – θέση; Και εν τέλει ποιος ωφελείται από τις επενδύσεις τις εφαρμογές και τις τελικές λύσεις;

Στον επιχειρηματικό κόσμο, είναι ευρέως γνωστό ότι η πρόβλεψη του «να το οικοδομήσουμε και θα πραγματοποιηθεί» δεν είναι η καλύτερη πορεία δράσης. Πριν από την υλοποίηση των λύσεων για τις έξυπνες πόλεις , είναι σημαντικό να γνωρίζουμε γιατί χρειάζονται, πώς μπορούν να εφαρμοστούν οι διάφορες λύσεις , ποια είναι τα οφέλη για τους χρήστες τους και εάν υπάρχουν πιθανοί κίνδυνοι ή αντιρρήσεις.

Έτσι, για να δημιουργηθεί μια έξυπνη πόλη 3,0, είναι πρωταρχικής σημασίας να διευκολυνθεί η συμμετοχή και η συνεργασία σε όλους τους ενδιαφερόμενους. Εάν μια πόλη ή μια κοινότητα θέλει να γίνει πιο έξυπνη, θα πρέπει να λάβει υπόψη και να ασχοληθεί ενεργά με την εκ των κάτω προσέγγιση και να συνεργαστεί για τις ανάγκες και τα προβλήματα των πελατών της – πολιτών, επιχειρήσεων, εργατικού δυναμικού / μετακινούμενων εργαζομένων, επιχειρηματιών, ακαδημαϊκών και μη κερδοσκοπικών οργανισμών. -δημιουργία για τον προσδιορισμό, ανάπτυξη και εφαρμογή κατάλληλων λύσεων. Επομένως, πιστεύουμε ότι υπάρχει η ανάγκη για ένα νέο υπόδειγμα της έξυπνης πόλης.

Συχνά, για να τονιστεί η ανθρωποκεντρική προσέγγιση, μια έξυπνη πόλη 3,0 αναφέρεται ως «Senseable City».

Ζητήστε ένα νέο υπόδειγμα της έξυπνης πόλης

Το όραμα της «έξυπνης πόλης» είναι ένα είδος συγκολλητικής ουσίας σε ένα ασταθές περιβάλλον.

Υπάρχει πλήθος ορισμών και εναλλακτικών ονομάτων για αυτήν την έννοια. Οι περισσότεροι ορισμοί επικεντρώνονται στον ρόλο της τεχνολογίας και των δεδομένων ως βασικού παράγοντα για την έξυπνη πόλη. Από την οπτική μας, η τεχνολογία είναι πράγματι ένας σημαντικός παράγοντας, αλλά ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιείται είναι πολύ πιο σημαντικός: οι πιο έξυπνες λύσεις είναι εκείνες που λαμβάνουν υπόψιν τους όλες τις επιλεγμένες ομάδες στόχους μέσα σε μια πόλη ή κοινότητα , όλους τους δυνητικούς χρήστες, πρεσβευτές.

Στη BEE SMART CITY ορίζουμε την έννοια της «έξυπνης πόλης» ως εξής:

THE “SMART CITY” CONCEPT DESCRIBES THE ABILITY FOR UTILIZING THE CAPACITY OF A CITY/COMMUNITY TO CREATE AND ADOPT SOLUTIONS FOR OVERCOMING CHALLENGES AND SEIZING OPPORTUNITIES THAT HELP TRANSFORM «THE PLACE WE CALL HOME» TO A PROSPEROUS AND MORE LIVABLE PLACE FOR ALL STAKEHOLDERS. THE ECOSYSTEM OF IMPLEMENTED SOLUTIONS IS WHAT DEFINES HOW SMART A CITY/COMMUNITY IS.

Ο ορισμός αναφέρει σαφώς ότι η «εξυπνάδα» αφορά στην εκκίνηση / προσαρμογή και εφαρμογή λύσεων που δημιουργούν προστιθέμενη αξία και μετατρέπονται σε συλλογικό καλό. Ο όρος «έξυπνος» με αυτή την έννοια περιλαμβάνει την τεχνολογία ως παράγοντα ενεργοποίησης, αλλά δεν περιορίζει την έννοια σε τεχνολογικές λύσεις.

Η αποδοχή και η χρήση λύσεων έξυπνων πόλεων απαιτεί μια προσέγγιση που θα λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες των φορέων, ιδίως εκείνων των πολιτών. Ως εκ τούτου, είναι πρωταρχικής σημασίας η δημιουργία μιας συμμετοχικής, ανοικτής, διαφανούς και ολοκληρωμένης νοοτροπίας.

Έτσι, στην έξυπνη πόλη , πιστεύουμε ότι η συλλογική νοημοσύνη είναι ο βασικός παράγοντας επιτυχίας για τις έξυπνες πόλεις, αντιπροσωπεύοντας ένα νέο παράδειγμα στην ανάπτυξη πιο έξυπνων πόλεων:

Το BE (E) ING SMART βασίζεται στην ικανότητα του ανθρώπου ως ένα σύνολο ατομικών φορέων (Μελισσών) σε μια κοινότητα η οποία παρέχει τη δυνατότητα δημιουργίας και υιοθέτησης λύσεων, οδηγώντας σε μια αποτελεσματική μετατροπή της κοινότητας με ισχυρές λύσεις
οικοσυστήματος SMART CITY .

Λαμβάνοντας υπόψη τις τρεις γενιές των έξυπνων πόλεων, το ταξίδι προς την κατεύθυνση μιας έξυπνης πόλης ή μιας έξυπνης κοινότητας δεν καθοδηγείται κατά κύριο λόγο από μια τεχνολογική συνεργασία με έναν μεγάλο παίκτη ή ένα κυβερνητικά καθοδηγούμενο γενικό σχέδιο. Πρόκειται μάλλον για το σύνολο ευφυών πρωτοβουλιών και λύσεων που συν-δημιουργούνται / αναπτύσσονται και υλοποιούνται από πολλούς διαφορετικούς ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς σε όλη την πόλη και σε διάφορους στρατηγικούς τομείς δράσης.

Από την πείρα μας, τα καθαρά αρχιτεκτονικά σχέδια έξυπνων κορυφαίων πόλεων συχνά στερούνται της ανθρώπινης κεντρικής εστίασης, επικεντρώνονται υπερβολικά στην τεχνολογία και αποτυγχάνουν να συνδέσουν και να ενεργοποιήσουν τη συλλογική νοημοσύνη μιας πόλης ή μιας κοινότητας. Οι προσεγγίσεις «από τη βάση προς την κορυφή» που αφορούν τον άνθρωπο είναι ένα μέσο ενεργοποίησης και σύνδεσης διαφόρων παραγόντων και αποτελούν αποτελεσματικό εργαλείο για την ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης σε μια πόλη ή κοινότητα. Αποτελούν ένα σημείο εκκίνησης για τη δημιουργία ενός κοινού οράματος και τη δημιουργία μιας αποτελεσματικής στρατηγικής βασισμένης στη συλλογική νοημοσύνη.

Με την ανάλυση του status quo, πολλές κοινότητες εκπλήσσονται από τον τεράστιο αριθμό φορέων, πρωτοβουλιών και λύσεων που ήδη υπάρχουν. Μια υγιής ανάλυση είναι η βάση για την ανάπτυξη μιας γενικής στρατηγικής που συνδέει όλες τις υπάρχουσες κουκίδες, ενώνοντας τους ηθοποιούς να ακολουθήσουν ένα κοινό όραμα και να εργαστούν σε «τυφλά σημεία» ή κενά που δεν έχουν ακόμη αντιμετωπιστεί.

Το ανθρώπινο στοιχείο: η άνοδος του “smartivist”

Το ανθρώπινο στοιχείο είναι κάτι που έχει παραμεληθεί σε μεγάλο βαθμό στις δύο πρώτες γενιές των έξυπνων πόλεων. Η τρίτη γενιά αναγνώρισε τη σημασία των πολιτών και άλλων παραγόντων μέσα στην πόλη ή την κοινότητα για τη δημιουργία λύσεων προσαρμοσμένων στις ανάγκες των κύριων «πελατών» της. Αλλά το ανθρώπινο στοιχείο δεν είναι μόνο τα άτομα για τη μόχλευση των πληροφοριών.

Αυτό που βλέπουμε σε πολλές πόλεις είναι η «άνοδος του smartivist» (σε αναλογία με την «άνοδο της δημιουργικής τάξης» του Richard Florida).

Ο “smartivist” μπορεί να οριστεί ως «ένα άτομο που προχωράει να υποστηρίξει ενεργά τη διαδικασία δημιουργίας ενός καλύτερου χώρου σε εθελοντική βάση».

Ο “smartivist” υποστηρίζει ως έναν μόνο εμπειρογνώμονα ή με την ίδρυση πρωτοβουλιών (π.χ. χαλαρές κοινοπραξίες έργων, νέες νομικές οντότητες όπως μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, ενώσεις) για να αντιμετωπίσουν συγκεκριμένες προκλήσεις (διαβάστε το άρθρο μας:  RISE OF THE SMARTIVIST – THE IMPORTANCE OF SMART CITIZENS IN SMART CITIES).

Η συλλογική νοημοσύνη και η δύναμη ενός μεγάλου αριθμού “smartivists”, οι οποίοι είναι συχνά ειδικοί στους τομείς τους και / ή πολίτες με έντονο κίνητρο («τοπικοί πρωταθλητές») που έχουν ισχυρή ταύτιση με την πόλη ή την κοινότητα στην οποία ζουν («τοπική υπερηφάνεια» «) Είναι κάτι που μπορεί να επιταχύνει μαζικά τις προσπάθειες έξυπνης πόλης. Ο υψηλός βαθμός δέσμευσης και η ποιότητα των συμβολών που φέρνουν στο τραπέζι οι “smartivists” είναι κάτι που πρέπει να ενθαρρυνθεί, να καλλιεργηθεί και να ανταμειφθεί.

Επιλέγοντας την αξιοποίηση της συλλογική νοημοσύνη βασισμένη σε μια ανθρωποκεντρική προσέγγιση, μια πόλη ή μια κοινότητα μπορεί να εφαρμόσει λύσεις και να δημιουργήσει μια πραγματικά έξυπνη πόλη της επόμενης γενιάς.

(*) Το παραπάνω κείμενο βασίζεται στο άρθρο Towards a NEW PARADIGM OF THE SMART CITY που δημοσιεύθηκε στο site BEE SMART CITY και δημοσιεύθηκε στο CITYBRANDING.GR.

Πηγή: ΕΕΛΛΑΚ