Δαπάνες σε ‘Έρευνα και Ανάπτυξη’: η Ελληνική και η Ευρωπαϊκή Πραγματικότητα

Πρωταθλήτρια Ευρωπαϊκή Εταιρεία, ως προς τις υψηλές δαπάνες σε Έρευνα και Ανάπτυξη (Ε&Α) αναδείχθηκε το 2018 η VW, με 13,1 δισ. ευρώ ή το 5,7% των πωλήσεών της, ενώ η Αυτοκινητοβιομηχανία είναι ο κλάδος που επενδύει τα μεγαλύτερα σχετικά κεφάλαια στην Ευρώπη. Όπως παρουσιάζει πρόσφατο ρεπορτάζ του Β. Μανδραβέλη στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, μπορεί να αυξήθηκε η εγχώρια δαπάνη σε δραστηριότητες  E&A, ωστόσο φαίνεται να παρουσιάζεται υστέρηση των Ελληνικών Επιχειρήσεων στο συγκεκριμένο τομέα.

Μόνο τρεις (3) Ελληνικές Επιχειρήσεις συμμετέχουν στο φετινό Κατάλογο «The 2018 EU Industrial R&D Investment Scoreboard (ΕU 1000)», που περιλαμβάνει τις 1.000 πρώτες Εταιρίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), με βάση τις Δαπάνες E&A. Αυτές είναι, για την περίοδο 2017-18:

1.      Pharmathen, με ετήσιες δαπάνες Ε&Α ύψους 49,9 εκατ. ευρώ, στην 396η θέση του Καταλόγου

2.      Εθνική Τράπεζα (ΕΤΕ), με δαπάνες 41,0 εκατ. ευρώ, στην 443η θέση

3.      Intralot με δαπάνες 14,4 εκατ. ευρώ, 778η

Σύμφωνα με τον Κατάλογο «The 2018 EU Industrial R&D Investment Scoreboard (World 2500)» που περιλαμβάνει τις 2.500 μεγαλύτερες Επιχειρήσεις στον κόσμο με βάση τις Δαπάνες Ε&Α, η Pharmathen κατετάγη στην 1.564η θέση και η ΕΤΕ στην 1.776η θέση. Η Intralot δεν συγκαταλέγεται στον συγκεκριμένο κατάλογο.

Σε σχέση με τον αριθμό των κατατεθειμένων Πατεντών, τρεις (3) είναι οι Εταιρείες από τη χώρα μας που διακρίνονται: η Pharmathen, η BIC Violex και η Micrel Medical Devices. Οι Επιχειρήσεις αυτές, κατά τη περίοδο 2013-2015, κατέθεσαν και έλαβαν το 29% των Πατεντών που αντιστοιχούν στην Ελλάδα.

Αυτό που γίνεται εύκολα αντιληπτό είναι ότι οι Ελληνικές Επιχειρήσεις δεν επενδύουν σε Ε&Α. Αυτό δεν είναι αποτέλεσμα μόνο της κρίσης, καθώς και πριν το 2008 οι Επιχειρήσεις από τη χώρα μας που συμμετείχαν στον κατάλογο «The 2018 EU Industrial R&D Investment Scoreboard» αποτελούσαν μονοψήφιο αριθμό. Η οικονομική κρίση όμως επιδείνωσε περισσότερο την κατάσταση, με τον τελευταίο Κατάλογο να περιλαμβάνει το μικρότερο αριθμό Ελληνικών Επιχειρήσεων. Ο προηγούμενος Κατάλογος, για να γίνει αντιληπτό, περιλαμβάνε πέντε (5) Επιχειρήσεις: οι τρεις που έχουν ήδη αναφερθεί (Pharmathen, ETE, Intralot) και επιπλέον οι εταιρείες Galaxidi Marine Farm (Δαπάνες 36,2 εκατ. ευρώ) και η Creta Farm (Δαπάνες 7,2 εκατ. ευρώ).

Την τελευταία χρονικά, φαίνεται να αύξησαν τις Δαπάνες τους σε Ε& Α η Pharmathen και η ETE (αύξηση κατά 12,7% και 10,8% αντίστοιχα), ενώ η Intralot οριακά τις μείωσε (-1,8%). Η Pharmathen ξοδεύει το 33% του κύκλου εργασιών της σε δράσεις Ε&Α (η αποκαλούμενη ένταση Ε&Α), η ETE το 2,4% και η Intralot to 1%.

Ως χώρα η Ελλάδα, με τις 3 Επιχειρήσεις της, κατατάσσεται στις τελευταίες θέσεις. Ακολουθεί την Πορτογαλία (4 Επιχειρήσεις) και πίσω της είναι η Σλοβενία (2 Επιχειρήσεις), Ουγγαρία και Μάλτα (από 1 Επιχείρηση). Τις περισσότερες (219) Επιχειρήσεις, με Δαπάνες ύψους 42,4 δισ. ευρώ, έχει η Γερμανία.

Οι Ευρωπαϊκές Επιχειρήσεις αύξησαν 5,5% τις Επενδύσεις σε Ε&Α

Συνολικά, σε επίπεδο ΕΕ, φαίνεται οι Επιχειρήσεις να έχουν αυξήσει σημαντικά τις Επενδύσεις στον Τομέα της Ε&Α, προκειμένου να αποκτήσουν προβάδισμα Καινοτομίας στο διεθνή ανταγωνισμό. Σύμφωνα με το SEPE.GR, τα στοιχεία, που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αποδεικνύουν αυτήν την επενδυτική κινητικότητα και τη συνδρομή της στην ανάπτυξη και την απασχόληση.

Οι εταιρείες στην Ευρωπαϊκή Ένωση αύξησαν το 2017 τις επενδύσεις τους σε Ε&Α, για όγδοο συνεχές έτος, δαπανώντας περισσότερα κεφάλαια κατά 5,5% σε σχετικές Δραστηριότητες, ως προς το προηγούμενο. Την αύξηση αυτή δημιούργησαν κυρίως οι τομείς της Αυτοκινητοβιομηχανίας, της Υγείας και των ΤΠΕ. Σε παγκόσμιο επίπεδο, ωστόσο, οι επιδόσεις ήταν πολύ καλύτερες, καθώς οι κορυφαίοι 2.500 βιομηχανικοί παίκτες διεθνώς αύξησαν τις Επενδύσεις σε Ε&Α κατά 8,3%, σύμφωνα με τον Πίνακα Αποτελεσμάτων για τη Βιομηχανική Έρευνα και Ανάπτυξη του 2018, που δημοσιοποίησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Αποτελέσματα για τη Βιομηχανική Έρευνα και Ανάπτυξη του 2018

Ο Πίνακας Αποτελεσμάτων δείχνει ότι η συνολική επένδυση των 2.500 κορυφαίων εταιρειών σε Ε&Α το 2017 ανήλθε στα €736,4 δις. Συνολικά, 577 επιχειρήσεις με έδρα στην ΕΕ κατατάσσονται στους κορυφαίους βιομηχανικούς φορείς Ε&Α παγκοσμίως, αντιπροσωπεύοντας περισσότερο από το ένα τέταρτο (27%) των διεθνών επενδύσεων.  Οι 778 Αμερικανικές Εταιρείες εισφέρουν το 37% των Επενδύσεων, οι 339 Ιαπωνικές το 14%, οι 438 Κινέζικες το 10% των δαπανών και οι 368 Εταιρείες από τον υπόλοιπο κόσμο το 12%.

Οι επιχειρήσεις της Ε.Ε. εμφανίζονται ενισχυμένες στην εξειδίκευσή τους σε τομείς Μεσαίας και Υψηλής Τεχνολογίας, αυξάνοντας σημαντικά τη συμβολή τους στην παγκόσμια Ε&Α στον τομέα της Αυτοκινητοβιομηχανίας, αλλά μειώνοντας το παγκόσμιο μερίδιο τους στις Ββιομηχανίες ΤΠΕ. Οι Αμερικανικές Εταιρείες, από την άλλη, ενίσχυσαν τη θέση τους σε τομείς Υψηλής Τεχνολογίας, ιδιαίτερα στις υπηρεσίες ΤΠΕ και την Υγεία. Στο μεταξύ, οι Κινεζικές Εταιρείες αύξησαν το παγκόσμιο μερίδιο τους σε επενδύσεις Ε&Α, ιδίως στους κλάδους ΤΠΕ, ενώ οι Ιαπωνικές επικεντρώθηκαν, κυρίως, στους κλάδους της Αυτοκινητοβιομηχανίας και των ΤΠΕ.

Απασχόληση

Η Έκθεση δείχνει ότι η αύξηση των επενδύσεων Ε&Α των 2.500 κορυφαίων Βιομηχανικών Επιχειρήσεων, συνοδεύεται από βελτίωση των περισσότερων Οικονομικών Δεικτών.

Συγκεκριμένα, οι καθαρές πωλήσεις κατέγραψαν αύξηση 9,8%, τα συνολικά κέρδη παρουσίασαν άνοδο 22,6%, ενώ οι κεφαλαιουχικές δαπάνες ανακάμπτουν μετά από τρία (3) αρνητικά έτη (5,1%). Επιπρόσθετα, η απασχόληση εξακολούθησε να αυξάνεται με μέτριο ρυθμό (2,1%).

«Οι Εταιρείες της ΕΕ οδηγούν την παγκόσμια τεχνολογική κούρσα σε στρατηγικούς βιομηχανικούς τομείς, όπως τα Αυτοκίνητα, το Φάρμακο ή η Αεροναυπηγική. Ωστόσο, πλέον στο παιχνίδι έχουν μπει νέες περιοχές Υψηλής Τεχνολογίας, που διαμορφώνουν το επόμενο κύμα καινοτομίας, όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη. Εκεί εστιάζεται πλέον το ενδιαφέρον και της ΕΕ», σύμφωνα με τον Επίτροπο για την Έρευνα, την Επιστήμη και την Καινοτομία, κ. Carlos Moedas.