Μεσημέρι: η λιλά πολιτεία, σε απόσταση αναπνοής από τη Θεσσαλονίκη

Παραμυθένιο σκηνικό συνθέτουν οι καλλιέργειες λεβάντας, που εκτός από φαρμακευτικές ιδιότητες αποτελούν και ντεκόρ για διαφημιστικά σποτ!

 

Τον τελευταίο καιρό, μαζί με τη λεβάντα καλλιεργείται και ο ελίχρυσος.

Το θέαμα, κυρίως αυτή την εποχή που η ανθοφορία της λεβάντας είναι στο peak, είναι μοναδικό. Όσοι βρεθούν μόλις τριάντα χιλιόμετρα έξω από τη Θεσσαλονίκη, στο Μεσημέρι του δήμου Θερμαϊκού, στον δρόμο προς Χαλκιδική, θα αντικρίσουν εικόνες σπάνιας ομορφιάς με πλαγιές θαρρείς ζωγραφισμένες. Το έντονο λιλά χρώμα της λεβάντας ξεχωρίζει από χιλιόμετρα μακριά, καμιά φορά αντάμα με το κίτρινο χρώμα του ελίχρυσου. Δύο αρωματικά – φαρμακευτικά φυτά τα οποία καταλαμβάνουν περίπου το 20% των καλλιεργήσιμων εκτάσεων της περιοχής. Το θέαμα είναι τόσο ξεχωριστό αυτή την εποχή, λίγο πριν από τη συγκομιδή της λεβάντας, που συναντάς στα χωράφια ακόμη και φωτογράφους και κινηματογραφιστές οι οποίοι απαθανατίζουν τις σπάνιας ομορφιάς εικόνες, είτε για λογαριασμό κάποιων διαφημιστικών σποτ είτε ακόμη και ως ντεκόρ σε γαμήλια ενσταντανέ.

Στην περιοχή μάς ξενάγησε ο 26χρονος Γιώργος Τσακαλίδης ο οποίος, μετά τις σπουδές Γεωπονίας στη Λάρισα και το στρατιωτικό του, έπεσε με τα μούτρα στην παραγωγή της λεβάντας. Είναι ένας από τους μεγαλύτερους καλλιεργητές της περιοχής, ως ένας εκ των μετόχων της εταιρείας Gresense η οποία, εκτός από τον τομέα της καλλιέργειας διατηρεί και αποστακτήριο στο γειτονικό Λάκκωμα, καθώς και φυτώριο.

Όπως εξηγεί ο κ. Τσακαλίδης, το Μεσημέρι βρίσκεται ίσως στην πρώτη θέση πανελλαδικά ως προς την ποσοστιαία καλλιέργεια λεβάντας, σε σχέση με το σύνολο των καλλιεργήσιμων εκτάσεων. «Αυτή τη στιγμή καλλιεργούμε περί τα 1.500 στρέμματα, σε σύνολο 8.000 στρεμμάτων». Η λεβάντα ήρθε στην περιοχή γύρω στο 2011 από την Κοζάνη. Έως τότε, οι περισσότερες εκτάσεις καλύπτονταν από σιτηρά, όσπρια, ελιές και αμπέλια. «Αρχικά καλλιεργήθηκαν πειραματικά κοντά δέκα στρέμματα. Σιγά σιγά όμως, είδαμε ότι πρόκειται για μια καλλιέργεια που μπορεί να ευδοκιμήσει στην περιοχή, όπου δεν υπάρχουν και νερά. Έτσι φτάσαμε έπειτα από σχεδόν δέκα χρόνια η λεβάντα να καλύπτει περίπου το 20% των καλλιεργούμενων εκτάσεων».

Τα είδη λεβάντας τα οποία καλλιεργούνται περισσότερο είναι τρία, με πιο διαδεδομένη τη στενόφυλλη λεβάντα (Lavandula angustifolia) η οποία υπάρχει στο Μεσημέρι και είναι η πιο μυρωδάτη ποικιλία η οποία παράγει το καλύτερο αιθέριο έλαιο. Η λεβάντα είναι θαμνώδες φυτό με το ύψος του να φτάνει ως περίπου τα 80 cm, με στενά γκριζοπράσινα φύλλα και τα λιλά ανθάκια στην κορυφή του.

Φυτεύεται την περίοδο Νοεμβρίου – Ιανουαρίου. Το φυτό της διαρκεί μια δεκαετία και η παραγωγή ξεκινά από τον δεύτερο χρόνο και μετά. Είναι καλλιέργεια η οποία δεν χρειάζεται πολλή φροντίδα ενώ δεν έχει απαιτήσεις σε νερό. Αυτή την εποχή και έως τα μέσα Ιουλίου γίνεται η συγκομιδή. Πραγματοποιείται με ειδικό μηχάνημα για ταχύτερη κοπή της λεβάντας, όπου, μέσα σε λίγες ώρες, τα κομμένα άνθη, χωρίς ξήρανση, με απόσταξη ατμού από το νερό (υδροατμοαπόσταξη), μετατρέπονται σε αιθέριο έλαιο.

Όπως εξηγεί ο κ. Τσακαλίδης το 2ο έτος η απόδοση ανά στρέμμα είναι δύο έως πέντε κιλά αιθέριο έλαιο. Το 3ο έτος ανεβαίνει στα πέντε έως οκτώ κιλά και από το 4ο έτος φτάνει στα οκτώ με δέκα κιλά. Οι τιμές στο αιθέριο έλαιο εξαρτώνται από τη χρονιά. Για παράδειγμα την περίοδο 2013-2017 ήταν μεταξύ 40 και 60 ευρώ το κιλό. Την περίοδο 2018-2019 η τιμή αυξήθηκε κατακόρυφα στα 90 με 105 ευρώ το κιλό, αλλά πέρυσι υποχώρησε εκ νέου στα 45 με 55 ευρώ το κιλό. Το τελικό προϊόν, το αιθέριο έλαιο, διατίθεται σχεδόν στο σύνολό του στο εξωτερικό, σε βιομηχανίες παραγωγής αρωμάτων ή χημικές και φαρμακευτικές εταιρείες. Εκτός από το αιθέριο έλαιο αξιοποιούνται και τα αποξηραμένα άνθη τα οποία χρησιμοποιούνται για αρωματισμό κλειστών χώρων.

Πηγή: Νίκος Ηλιάδης - VORIA.GR