Δεν υπάρχει ακόμη στην Ελλάδα η νοοτροπία της κατοχύρωσης Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας

Αισιόδοξα μηνύματα από το ελληνικό οικοσύστημα Καινοτομίας 

 

Αισιοδοξία για τη συντελούμενη ανάπτυξη του οικοσυστήματος καινοτομίας στην Ελλάδα δηλώνει μιλώντας στο NAFTEMPORIKI.GR ο Θεσσαλονικιός ειδήμων σε θέματα κατοχύρωσης ευρεσιτεχνιών-πρώην διευθυντής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (European Patent Office) και «επιχειρηματικός άγγελος» πλέον με δική του εταιρική δραστηριότητα, Γιάννης Σκουλικάρης. Όσον αφορά, πάντως, τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας η Ελλάδα, όπως επισημαίνει, υστερεί και δεν υπάρχει ακόμη στη χώρα μας η νοοτροπία της κατοχύρωσης, ούτε και ανεπτυγμένη σχετική πληροφόρηση.

Σκεπτόμενος και εκφραζόμενος μεταφορικά, ο κ. Σκουλικάρης κάνει λόγο για μια «ιδεόσφαιρα», μια σφαίρα από ιδέες που καλύπτει τον φλοιό της γης, εκ των οποίων κάποιες είναι πράγματι αξιόλογες και αξιοποιήσιμες, οπότε  - όπως τονίζει - καλό θα είναι μέσα από start ups και άλλους μηχανισμούς, χρηματοδοτικούς και ενθαρρυντικούς, να προχωρήσουν αυτές οι ιδέες να βρουν το δρόμο τους για την αγορά, να γεννήσουν ανάπτυξη, θέσεις εργασίας και όλα όσα χρειάζεται η οικονομία. «Πιστεύω ότι αυτή τη στιγμή υπάρχουν δυο Ελλάδες, η Ελλάδα που ξέρουμε και που κατά κάποιον τρόπο ασχολείται με την παραδοσιακή οικονομία, με τον τουρισμό που υποτίθεται ότι είναι η βαριά βιομηχανία της χώρας και όλα τα άλλα κομμάτια της παραδοσιακής οικονομίας και υπάρχει και η Ελλάδα της Καινοτομίας, που από την προηγούμενη δεκαετία αρχίζει να δημιουργείται ένα νέο οικοσύστημα. Δεν είναι μόνο οι νεοφυείς επιχειρήσεις, είναι και οι μηχανισμοί χρηματοδότησης από επιχειρηματικούς αγγέλους και από τις εταιρείες επιχειρηματικών συμμετοχών (venture capitals), είναι όμως εκτός από το καθαρά χρημαδοτικό κομμάτι  και οι μηχανισμοί που βοηθούν την επώαση, οι "θερμοκοιτίδες", καθώς επίσης και οι λεγόμενοι επιταχυντές κ.ο.κ. Είναι λοιπόν ένα ολόκληρο σύστημα που αποτελείται από διάφορους παράγοντες και αρχίζει και λειτουργεί και παράγει έργο. Φυσικά το καύσιμο αυτού του συστήματος είναι οι καλές ιδέες και οι άνθρωποι που θα τις χρηματοδοτήσουν».

Είναι, όμως, η κατάσταση στην Ελλάδα ικανοποιητική, όσον αφορά τη χρηματοδότηση των start-ups; Η αίσθηση του ιδίου είναι πως «υπάρχουν αρκετά κεφάλαια, τα οποία είναι διαθέσιμα και οι πόρτες που πρέπει να χτυπήσει κανείς για να ανοίξουν, δεν ανοίγουν μεν εύκολα αλλά εάν ανοίξουν από εκεί και μετά υπάρχει μια συνοδεία της νεοφυούς εταιρείας, με την προϋπόθεση φυσικά η νεοφυής εταιρεία να έχει μια συνεπή πορεία μέσα στην αγορά, σωστό επιχειρηματικό σχέδιο, minimum vibal product, υπάρχουν οι early adopters που θα απορροφήσουν το προϊόν και θα το εξελίξουν μαζί με την εταιρεία, θα δώσουν καμιά φορά σημαντική αλλαγή κατεύθυνσης στο προϊόν, δηλαδή αυτή τη στιγμή υπάρχει ένα οικοσύστημα, υπάρχουν χρηματοδοτικοί μηχανισμοί  και υπάρχει και αυτό το πνεύμα των πρωτοπόρων, κατ' αναλογία με τους pioneers στις ΗΠΑ, μόνο που εδώ δεν βαδίζουμε στο άγνωστο και η ελπίδα υπάρχει. Αυτή τη στιγμή νομίζω γίνεται μια μικρή κοσμογονία στην Ελλάδα. Υπάρχουν και νέοι και ώριμοι άνθρωποι με εξαιρετικές ιδέες, απλά χρειάζονται μια συνοδεία στην προσπάθειά τους».

 

Κενό νοοτροπίας στην κατοχύρωση εφευρέσεων στην Ελλάδα

Η κατοχύρωση εφευρέσεων έχει αποτελέσει αντικείμενο δεκαετιών του ιδίου ως διευθυντικό στέλεχος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (European Patent Office) και  έχει βάλει προσωπικά ως εξεταστής την «υπογραφή» του στην κατοχύρωση πατεντών μεγάλων διεθνών επιχειρηματικών ονομάτων, μεταξύ των οποίων και οι IBM και MICROSOFT.  Η Ελλάδα, όπως σημειώνει πάντως ο κ. Σκουλικάρης, όσον αφορά την κατοχύρωση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, τις λεγόμενες πατέντες, υστερεί γενικά, όπως επίσης υστερεί σε σχέση και με χώρες συγκρίσιμες σε πληθυσμό όπως η Τσεχία και η Πορτογαλία. Όπως προσθέτει, όμως, «αυτή τη στιγμή γίνεται καλή δουλειά σε αυτήν την κατεύθυνση και από τον ΟΒΙ (Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας) και από χρηματοδοτικές εταιρείες».

Το θέμα της κατοχύρωσης - όπως τονίζει ο κ. Σκουλικάρης- είναι νευραλγικό. Θα πρέπει κανείς να δει καταρχάς αν το προϊόν ή οι υπηρεσίες  που προσφέρει κατοχυρώνονται. Εάν ναι, η επόμενη ερώτηση είναι εάν συμφέρει επιχειρηματικά η κατοχύρωση, αν θα έχουν απόσβεση ο κόπος του και τα έξοδα. Επίσης πριν ξεκινήσει κανείς να κατοχυρώσει, θα πρέπει να ξέρει τι θα κάνει τα πρόσθετα δικαιώματα που θα αποκτήσει, τα οποία είναι αξιοποιήσιμα με τουλάχιστον τρεις διαφορετικούς τρόπους:  νομικό αποκλεισμό τρίτων από την παραγωγή, εμπορική αξιοποίηση του κατοχυρωμένου αντικειμένου/προϊόντος ή υπηρεσίας - αδειοδότηση άλλων εταιρειών να παράγουν για αυτόν ή μόνο μιας εταιρείας (αποκλειστική αδειοδότηση) - Πώληση/εκχώρηση των δικαιωμάτων σε μια εταιρεία έναντι τιμήματος

Ενδιαφέρονται, όμως, στη χώρα μας οι επιχειρήσεις να κατοχυρώσουν πατέντες; Σύμφωνα με τον συνομιλητή μας, «δεν υπάρχει ακόμη στην Ελλάδα η πληροφόρηση και η νοοτροπία της κατοχύρωσης. Αυτό προσπαθούμε τώρα να το χτίσουμε εμείς που δουλεύουμε σε αυτό το οικοσύστημα και χρειάζεται αρκετή προσπάθεια, διαφώτιση, ενθάρρυνση γιατί δεν πρέπει κανείς να προχωρήσει τυφλά την κατοχύρωση σε οποιονδήποτε μηχανισμό, πρέπει να προηγηθεί ένας προβληματισμός εάν η κατοχύρωση συμφέρει. Αυτού του είδους η πορεία της ιδέας είναι ακόμα σε νηπιακό στάδιο, δεν υπάρχει δηλαδή ακόμα αυτή η νοοτροπία να πάω να πάρω πατέντα γιατί θα με βοηθήσει. Μάλιστα η λέξη πατέντα στην Ελλάδα χρησιμοποιείται κυρίως για να υποδηλώσει μια έξυπνη ευρηματική λύση για ένα καθημερινό πρόβλημα και όχι το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Οπότε δεν υπάρχει ακόμη αυτή η νοοτροπία, αλλά αυτή τη στιγμή αναπτύσσεται».

 

Ο Γιάννης Σκουλικάρης έχει σπουδάσει Φυσικός στο ΑΠΘ και στη συνέχεια Πληροφορική στο Αμβούργο, έχει εργαστεί επί περίπου τρεις δεκαετίες στο Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας στο Μόναχο και στη Χάγη, στην αρχή ως εξεταστής και στη συνέχεια ως διευθυντής και ειδικεύεται στην ιδιωτική του δραστηριότητα μετά τη συνταξιοδότηση από τον Οργανισμό, με μία εταιρεία στη Θεσσαλονίκη, μία στη Χάγη και μία Holding στον τομέα της κατοχύρωσης εφευρέσεων στους τομείς λογισμικού και τεχνητής νοημοσύνης. Έχει συστήσει επίσης μια αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία με την επωνυμία "Mind the Minds", στην οποία όμως σημειώνει «προσπαθούμε να ενθαρρύνουμε και να αναδείξουμε νέους ανθρώπους και τις εφευρέσεις τους, χτίζοντας μια κοινότητα ανάμεσα σε εφευρέτες και ευρεσιτέχνες. Ο εφευρέτης έχει εφεύρει κάτι, ο ευρεσιτέχνης το έχει κατοχυρώσει». 

 

Φωτογραφία: Shutterstock

 

Πηγή: Βάσω Βεγίρη - NAFTEMPORIKI.GR