«Ερευνώ – Δημιουργώ – Καινοτομώ»: Οι αρχικοί Δικαιούχοι και τα πρώτα Συμπεράσματα

Αναλύσεις Ιστολογίου

του Μιχάλη Μπούργου

Ανακοινώθηκε την περασμένη Παρασκευή, 22 Σεπτεμβρίου 2017, ο Προσωρινός Κατάλογος Δυνητικών Δικαιούχων και ο Κατάλογος με τη Βαθμολογική Κατάταξη Αιτήσεων Χρηματοδότησης Ερευνητικών Έργων στην Παρέμβαση ΙΙΙ – «Αξιοποίηση Ερευνητικών Αποτελεσμάτων», του Α' Κύκλου της Δράσης «Ερευνώ – Δημιουργώ – Καινοτομώ».

Στο ΣΥΝΔΕΣΜΟ μπορεί να βρει κανείς τους δύο Καταλόγους και τη σχετική Απόφαση της Γ.Γ.Ε.Τ. Με ενδιαφέρον κατέβασα στον υπολογιστή μου το αρχείο , καθώς είναι μία Δράση των ΕΣΠΑ που εκτιμώ ότι μπορεί να υποστηρίξει ουσιαστικά την επανεκκίνηση των παραγωγικών τομέων της οικονομίας με βιώσιμο τρόπο και στη λογική για τον αναπτυξιακό σχεδιασμό που υποστήριξα στην αρχική φάση προγραμματισμού των ΕΣΠΑ 2014 – 2020, μέσω των αρμόδιων οργάνων της Διοίκησης που συμμετείχα.

 

Εγκεκριμένες – Απορριφθείσες Προτάσεις, κατά Θεματικό Τομέα. Ανάλυση: Μιχάλης Μπούργος

Το «Ερευνώ – Δημιουργώ – Καινοτομώ» αποσκοπεί στη σύνδεση της έρευνας και της καινοτομίας με την επιχειρηματικότητα και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, της παραγωγικότητας και της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων προς τις διεθνείς αγορές, ούτως ώστε να επιτευχθεί τελικά ο βασικός άξονας του σχεδιασμού για την ποιοτική καινοτόμα επιχειρηματικότητα και την αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας.

Για το σκοπό αυτό έχουν σχεδιαστεί και προκηρυχθεί 3 Παρεμβάσεις:

       I.            Έρευνα και Ανάπτυξη από Μικρο-Μεσαίες Επιχειρήσεις.

    II.            Συμπράξεις Επιχειρήσεων με Ερευνητικούς Οργανισμούς.

 III.            Αξιοποίηση Ερευνητικών Αποτελεσμάτων.

Ειδικότερα, η Παρέμβαση ΙΙΙ, για την οποία έχουμε και την πρώτη αξιολόγηση της ενιαίας Δράσης, θέτει ως στόχο την προώθηση της έρευνας σε επόμενο επίπεδο τεχνολογικής ετοιμότητας, με βάση τα αποτελέσματα που έχουν παραχθεί σε προηγούμενο ερευνητικό έργο. Η αρχικά προβλεπόμενη Δημόσια Δαπάνη για τον Πρώτο Κύκλο της Παρέμβασης αυτής είναι 11.000.000 ευρώ, ενώ δικαιούνται να συμμετέχουν υφιστάμενες μεμονωμένες επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως μεγέθους και ημερομηνίας ίδρυσης. Ο μέγιστος συνολικός προϋπολογισμός ανά πρόταση μπορεί να φτάνει τα 2.000.000 ευρώ.

Για να επανέλθω στα αποτελέσματα της πρώτης αξιολόγησης της Ενιαίας Δράσης, θετικό  αποτέλεσμα είχαν 11 προτάσεις επί συνόλου 38 που κατατέθηκαν και τηρούσαν τις «Τυπικές Προϋποθέσεις Συμμετοχής», ενώ ο τελικός αριθμός τους θα σταθεροποιηθεί μετά την προβλεπόμενη διαδικασία των Ενστάσεων. Επομένως εγκρίθηκε το 29% των Προτάσεων, ενώ η συνολική δημόσια δαπάνη φαίνεται να ανέρχεται στα 3,24 εκατ. ευρώ περίπου, απορροφώντας κοντά στο 30% του μέγιστου διαθέσιμου Προϋπολογισμού της Παρέμβασης, για τον τρέχοντα Κύκλο.

Στο σύνολο των προτάσεων και σε μία κλίμακα βαθμολόγησης 0-5, αυτές που αξιολογήθηκαν έλαβαν βαθμό 1,2-5, με μέσο βαθμό 3,14. Αυτές που εγκρίθηκαν βαθμολογήθηκαν με 3,5-5 και Μ.Ο. 4,11 και αυτές που απορρίφτηκαν με 1,2-3,9 και Μ.Ο. 3,14. Να σημειωθεί ότι για να εγκριθεί μία πρόταση, έπρεπε να βαθμολογηθεί τουλάχιστον με 3 και ότι ο βαθμός της έβγαινε με βάση τρία κριτήρια, για το καθένα από τα οποία –και πάλι- θα έπρεπε να περάσει ένα ελάχιστο όριο. Αυτό εξηγεί και το λόγο που απορρίφθηκαν προτάσεις που ξεπερνούν το ελάχιστο «3» στο σύνολο: υστερούσαν σε κάποιο (ή κάποια) από τα τρία κριτήρια, τα οποία είναι:

·         Κριτήριο Α: Επιστημονική και τεχνική αρτιότητα του προτεινόμενου Έργου. Ελάχιστος απαιτούμενος βαθμός: 4

·         Κριτήριο Β: Εμπειρία και αξιοπιστία Δικαιούχων και ποιότητα και ικανότητα του τρόπου υλοποίησης του Έργου. Απαιτείται βαθμός 3.

·         Κριτήριο Γ: Αποτελέσματα και επιπτώσεις του προτεινόμενου Σχεδίου. Ελάχιστο: 3.

Ως προς τη χωρική τους κατανομή, οι μισές προτάσεις (19) κατατέθηκαν στην Αττική, 14 προτάσεις (37%) στις λιγότερο αναπτυγμένες Περιφέρεις (Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, Κεντρική Μακεδονία, Ήπειρος, Θεσσαλία, Δυτική Ελλάδα), 3 προτάσεις (8%) στις Περιφέρειες σε μετάβαση (Δυτική Μακεδονία, Ιόνια Νησιά, Πελοπόννησος, Βόρειο Αιγαίο, Κρήτη), ενώ άλλες 2 προτάσεις (5%) στην Στερεά Ελλάδα. Από αυτές εγκρίθηκαν: 4 της Αττικής (21% των προτάσεων από αυτή τη χωρική ενότητα), 4 από τις λιγότερο αναπτυγμένες Περιφέρειες (29%), 2 από τις Περιφέρειες σε μετάβαση (67%) και 1 της Στερεάς (50%). Να σημειωθεί ότι η κατανομή την Δημόσιας Δαπάνης ευνοούσε τις προτάσεις που προέρχονταν από τις λιγότερο αναπτυγμένες Περιφέρειες, όπου όμως τελικά εγκρίθηκε μόλις η μία στις τρεις. Υψηλότερη η βαθμολογία –ως προς τον μέσο όρο- για τις προτάσεις της Στερεάς Ελλάδας (3,75), υψηλή σχετικά (3,45) και για τις λιγότερο αναπτυγμένες Περιφέρειες, που φαίνεται να μην εγκρίθηκε σημαντικός αριθμός προτάσεων εξαιτίας των επιμέρους Κριτηρίων, στο 3,28 στις Περιφέρειες σε μετάβαση και χαμηλή σχετικά (2,81- κάτω από το όριο) στην Αττική.

Σε σχέση με τους θεματικούς τομείς που εντάσσονται οι δράσεις αυτές, οι περισσότερες προτάσεις κατατέθηκαν από τον Τομέα «5 - Υγεία και Φάρμακα»,  με 11 προτάσεις, δηλαδή το 29% του συνόλου. Σημαντικός αριθμός προτάσεων προήλθε και από τον «1 – Υλικά, Κατασκευές» και «8 – Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών», με 7 (18%) και 6 (16%) αντίστοιχα προτάσεις. Επίσης,  5 προτάσεις αφορούσαν τον Τομέα «2 – Τουρισμός, Πολιτισμός και Δημιουργικές Βιομηχανίες (13%), από 3 (5%) τους «4 – Περιβάλλον και Βιώσιμη Ανάπτυξη» και «6 – Μεταφορές και Εφοδιαστική Αλυσίδα», 2 τον «3 – Αγροτοδιατροφή και Βιομηχανία Τροφίμων» και μόνο 1 τον «7 – Ενέργεια».

Από τις προτάσεις αυτές, οι περισσότερες που εγκρίθηκαν αφορούν τους Τομείς «8 – Πληροφορική», «1 – Κατασκευές» και «5 – Φάρμακα», με 3 εγκεκριμένες προτάσεις ανά τομέα, ενώ από 1 πρόταση εγκρίθηκε και στους «3 – Αγροτοδιατροφή» και «4 – Περιβάλλον». Στους άλλους 3 τομείς το σύνολο των προτάσεων που κατατέθηκαν απορρίφθηκαν. Επομένως, θετικότερη προέκυψε η αξιολόγηση για τους Τομείς «8 – Πληροφορικής» και «3 – Αγροτοδιατροφή», στους οποίους εγκρίθηκε το ένα στα δύο έργα που κατατέθηκε, ακολουθεί ο Τομέας «1 – Υλικά» (43%), μετά ο «4 – Περιβάλλον» (33%) και χαμηλότερα ο «5 – Φάρμακα» (27%). Υψηλότερη βαθμολογία φαίνεται να συγκεντρώνουν οι «3 – Αγροτοδιατροφή» (3,7) και «4 – Περιβάλλον» (3,6), πιο χαμηλά οι «8 – Πληροφορική» (3,4), «1 – Κατασκευές» (3,3) και «5 - Φάρμακα» (3,2), ενώ κάτω από τη βάση εμφανίζονται οι «2 – Τουρισμός» (3), «7 – Ενέργεια» (2,3) και «6 – Μεταφορές» (2).

Ως προς τη Δημόσια Δαπάνη, στις αρχικά εγκεκριμένες Προτάσεις, 1,6 εκατ. ευρώ (48%) πηγαίνουν στις λιγότερο αναπτυγμένες Περιφέρειες, 720.000 ευρώ (22%) στις Περιφέρειες σε Μετάβαση, 600.000 ευρώ (19%) πηγαίνουν στην Αττική και 340.000 (11%) στην Στερεά Ελλάδα. Τομεακά, το μισό περίπου ποσό θα πάει στον «5 – Φάρμακα» (1,4 εκατ. ευρώ ή 44%), από 600.000 ευρώ (19%) θα απορροφήσουν οι «4 – Περιβάλλον» και «8 – Πληροφορική», ενώ 380.000 ευρώ (12%) και 220.000 ευρώ (7%) θα αξιοποιηθούν στους «1 – Υλικά» και «3 – Αγροτοδιατροφή».

Ολοκληρώνοντας αυτό το πρώτο μου σημείωμα ως προς την εφαρμογή της σημαντικής Δράσης «Ερευνώ – Δημιουργώ – Καινοτομώ», από την αρχική αξιολόγηση του Πρώτου Κύκλου για την Παρέμβαση ΙΙΙ φαίνεται ότι οι επιχειρήσεις δεν καταφέρνουν να απορροφήσουν παρά σχετικά μικρό μέρος των διαθέσιμων κονδυλίων (30%). Το γεγονός αυτό οφείλεται είτε στην περιορισμένη ικανότητά τους να τεκμηριώσουν ότι το προτεινόμενο σχέδιο μπορεί να εφαρμοστεί σε μεγαλύτερη κλίμακα με τα χαρακτηριστικά της καινοτομίας που απαιτεί η δράση, είτε οι φορείς που καλούνται να το υλοποιήσουν δεν έπεισαν πως μπορούν να το κάνουν με αξιοπιστία. Τα στοιχεία αυτά θα μπορούσαν να βελτιώσουν οι επιχειρήσεις τους λίγους μήνες που ακολουθούν, μέχρι την προκήρυξη του Β΄  Κύκλου της Δράσης, να ωριμάσουν το Σχέδιό τους και να το καταθέσουν ξανά με μεγαλύτερη βεβαιότητα για τη θετική έγκριση και για επιτυχή ολοκλήρωσή του στο χρονοδιάγραμμα που θα δεσμευτούν. Χωρικά, καλύτερα αποτελέσματα φαίνεται να πέτυχαν οι Περιφέρειες σε μετάβαση (συμπεριλαμβανόμενης και της Στερεάς Ελλάδας). Τομεακά, βελτιωμένη η παρουσία για τους τομείς «6 – Υγεία, Φάρμακα», «8 – Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών», «4 – Περιβάλλον και Βιώσιμη Ανάπτυξη» και «3 – Αγροτοδιατροφή και Βιομηχανία Τροφίμων».

The Factory Project, 25/9/2017