Τα Βασικά στοιχεία του προγράμματος «Νεοφυούς Επιχειρηματικότητας»

Του Λευτέρη Κατσουλάκου (*)

1.            Το συγκεκριμένο πρόγραμμα στοχεύει στην ίδρυση/σύσταση πολύ μικρών και μικρών, βιώσιμων επιχειρήσεων με έμφαση σε καινοτόμα επιχειρηματικά σχέδια καθώς και στην ενίσχυση της απασχόλησης με τη δημιουργία βιώσιμων νέων θέσεων απασχόλησης στους τομείς:

v    Αγροδιατροφή

v    Ενέργεια

v    Πολιτιστικές - Δημιουργικές Βιομηχανίες

v    Εφοδιαστική Αλυσίδα

v    Περιβάλλον

v    Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ)

v    Υγεία - Φάρμακα

v    Υλικά - Κατασκευές

2.            Οι δυνητικοί δικαιούχοι της Δράσης κατηγοριοποιούνται ως ακολούθως:

v    Κατηγορία Δικαιούχων Α: Άνεργοι εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ κατά την υποβολή της αίτησης.

v    Κατηγορία Δικαιούχων Β: Ατομικοί επιχειρηματίες παροχής υπηρεσιών οι οποίοι είναι ενεργοί επιτηδευματίες χωρίς να έχουν σχέση μισθωτής εργασίας και χωρίς να λαμβάνουν σύνταξη γήρατος κατά την ημερομηνία δημοσίευσης της πρόσκλησης (11.02.2016).

3.            Δεν είναι επιλέξιμοι οι ατομικοί επιχειρηματίες που ασκούν εμπορική δραστηριότητα. Για τους σκοπούς της παρούσας Δράσης και στις περιπτώσεις ατομικών επιχειρηματιών με μικτή δραστηριότητα δεν θεωρείται ότι ασκείται εμπορική δραστηριότητα εφόσον τα δηλούμενα εξ' αυτής ακαθάριστα έσοδα αντιπροσωπεύουν έως και το 25% των συνολικών ακαθαρίστων εσόδων από επιχειρηματική δραστηριότητα (αποκλειόμενης της αγροτικής δραστηριότητας - φορολογικό έτος 2015). Δεν υπάρχει περιορισμός στο εισόδημα. Δεν υπάρχει ηλικιακός περιορισμός. Σε κάθε περίπτωση όμως ο δικαιούχος/οι εταίροι θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους, καθώς οι ανήλικοι δεν έχουν τη δικαιοπρακτική ικανότητα για την υποβολή/συμμετοχή σε αίτηση χρηματοδότησης.

4.            Η Δράση αφορά και στις δεκατρείς (13) περιφέρειες της χώρας.

5.            Ο προϋπολογισμός της δημοσίας δαπάνης της Δράσης ανέρχεται σε 120 εκατ. € και θα κατανεμηθεί σε δύο (2) κύκλους (1ος κύκλος, Α' Εξάμηνο 2016: 60% και 2ος κύκλος Β' Εξάμηνο του 2016: 40%).

6.            Μπορεί η εταιρεία που θα συσταθεί να αποτελείται και από άνεργους και από επιχειρηματίες, εφόσον όλοι οι εταίροι πληρούν τις προϋποθέσεις συμμετοχής όπως αναλυτικά περιγράφονται στην πρόσκληση της Δράσης.

7.            Κάθε επιλέξιμο φυσικό πρόσωπο θα πρέπει να συμμετέχει στην υποβολή μίας και μόνο αίτησης χρηματοδότησης επιχειρηματικού σχεδίου (είτε αυτοτελώς, είτε ως εταίρος).

8.            Οι ασκούντες επαγγελματική δραστηριότητα (κατηγορία δικαιούχων Β) προκειμένου να υποβάλλουν αίτηση χρηματοδότησης, θα πρέπει να συστήσουν νέα εταιρεία (νέο ΑΦΜ). Σε κάθε περίπτωση, οι επιχειρήσεις που θα συσταθούν θα πρέπει να κάνουν έναρξη μόνο σε επιλέξιμους Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας (Κ.Α.Δ. 2008), όπως αυτοί ορίζονται στο Παράρτημα ΙΙ της πρόσκλησης, τους οποίους θα πρέπει να διατηρήσουν καθ' όλη τη διάρκεια της υλοποίησης του έργου. Οι επιλέξιμες κατηγορίες επιχειρηματικών δραστηριοτήτων (ΚΑΔ) ορίζονται αναλυτικά στο Παράρτημα ΙΙ της Πρόσκλησης της Δράσης. Εξαιρούνται επιχειρήσεις που εντάσσονται σε ήδη οργανωμένο ομοιόμορφο δίκτυο διανομής προϊόντων ή παροχής υπηρεσιών και οι οποίες εκμεταλλεύονται κατόπιν σχετικών συμβάσεων άδειες εκμετάλλευσης δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, που αφορούν συνήθως εμπορικά σήματα ή διακριτικούς τίτλους και τεχνογνωσία για την χρήση και τη διανομή αγαθών ή υπηρεσιών (π.χ. franchising, Shop in shop, δίκτυο πρακτόρευσης). Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να μη λαμβάνουν σύνταξη γήρατος κατά την ημερομηνία δημοσίευσης της Πρόσκλησης.

9.            Ο δικαιούχος θα πρέπει να μην έχει ενταχθεί σε συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα με την ιδιότητα του ατομικού επιχειρηματία/επιτηδευματία ή του εταίρου σε επιχορηγούμενη εταιρεία, από την 1/1/2012 μέχρι και την ημερομηνία υποβολής της αίτησης χρηματοδότησης, πλην προγραμμάτων κατάρτισης. Εφόσον το επιχειρηματικό τους σχέδιο ενταχθεί στο πλαίσιο της παρούσας πρόσκλησης θα πρέπει να προσκομίσουν υπεύθυνη δήλωση ότι από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης χρηματοδότησης μέχρι και την ημερομηνία ένταξής τους δεν έχουν ενταχθεί σε άλλα προγράμματα ή/και έγγραφη παραίτησή τους από αίτηση χρηματοδότησής τους από άλλο Ε.Π., εάν αυτή βρίσκεται σε φάση αξιολόγησης. Η αίτηση θα πρέπει να φέρει σφραγίδα γνωστοποίησης από την οικεία Διαχειριστική Αρχή του Ε.Π. ή τον αρμόδιο ΕΦ.

10.        Οι επιλέξιμες εταιρικές μορφές είναι οι εξής: Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης, Ομόρρυθμη Εταιρεία, Ετερόρρυθμη Εταιρεία, Ι.Κ.Ε., Συνεταιριστική Επιχείρηση καθώς και Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση του Ν. 4019/2011. Επισημαίνεται ότι η Α.Ε. δεν είναι επιλέξιμη εταιρική μορφή για καμία κατηγορία δικαιούχων. Διευκρινίζεται ότι η ατομική επιχείρηση είναι επιλέξιμη επιχειρηματική μορφή, μόνο για την κατηγορία των ανέργων (Κατηγορία Α - Άνεργοι).

11.        Δεν γίνονται δεκτά τα συνεργατικά σχήματα (σύσταση εταιρείας) φυσικών προσώπων τα οποία κατά την υποβολή του επιχειρηματικού σχεδίου, είναι είτε σύζυγοι, είτε συγγενείς 1ου και 2ου βαθμού.

12.        Μπορεί κάποιος αυτοαπασχολούμενος να συμμετάσχει σε συνεργατικό σχήμα και ταυτοχρόνως να διατηρήσει και την ατομική του επιχείρηση, καθώς δεν απαιτείται η διακοπή της υφιστάμενης δραστηριότητας/επιχείρησης, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τους όρους και τις προϋποθέσεις της Πρόσκλησης.

13.        Το ποσοστό Δημόσιας Χρηματοδότησης ανέρχεται στο 100% του συνολικού επιχορηγούμενου προϋπολογισμού κάθε επιχειρηματικού σχεδίου.

14.        Το ύψος του επιχορηγούμενου Π/Υ θα πρέπει να είναι από 15.000€ έως 60.000€. Στην περίπτωση που το επιχειρηματικό σχέδιο έχει προϋπολογισμό μεγαλύτερο από το μέγιστο όριο, το ποσό πέραν της Δημόσιας Χρηματοδότησης, θεωρείται ιδιωτική συμμετοχή για την υλοποίηση του σχεδίου. Στην περίπτωση αυτή, παρόλο που οι υπερβάλλουσες δαπάνες δεν επιχορηγούνται, αντικείμενο αξιολόγησης και παρακολούθησης-ελέγχου αποτελεί το σύνολο της επιχειρηματικής πρότασης και το σύνολο του υπερβάλλοντος κόστους.

15.        Η διάρκεια υλοποίησης των εγκεκριμένων επιχειρηματικών σχεδίων θα πρέπει να είναι κατά μέγιστο είκοσι τέσσερις (24) μήνες από την ημερομηνία της απόφασης ένταξής τους.

16.        Οι δικαιούχοι θα πρέπει να έχουν κάνει έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας στο διάστημα από την ημερομηνία ηλεκτρονικής υποβολής του επιχειρηματικού τους σχεδίου έως και την καταληκτική ημερομηνία προσκόμισης των δικαιολογητικών ένταξης.

17.        Οι αιτήσεις χρηματοδότησης υποβάλλονται MONO ηλεκτρονικά από τους υποψηφίους Δικαιούχους υποχρεωτικά μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) (http://www.ependyseis.gr/mis). Το έντυπο υποβολής είναι διαθέσιμο στο ΠΣΚΕ από την ημερομηνία έναρξης της ηλεκτρονικής υποβολής των αιτήσεων χρηματοδότησης. Δεν κατατίθεται φυσικός φάκελος με τεκμηρίωση (δικαιολογητικά) κατά τη φάση της ηλεκτρονικής υποβολής. Τα δικαιολογητικά ένταξης θα προσκομιστούν μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης έως την ημερομηνία που θα οριστεί στην απόφαση με τον Προσωρινό Κατάλογο δυνητικών δικαιούχων της Δράσης και μόνο για τα δυνητικά εντασσόμενα επιχειρηματικά σχέδια.

18.        Ως ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας δαπανών ορίζεται η ημερομηνία ηλεκτρονικής υποβολής της αίτησης για χρηματοδότηση του δικαιούχου. Οι δαπάνες μπορεί να είναι επιλέξιμες από την ημερομηνία που θα υποβάλλει ηλεκτρονικά ο κάθε δυνητικός δικαιούχος την αίτηση χρηματοδότησής του έως και 24 μήνες από την ημερομηνία απόφασης ένταξης του στη Δράση.

19.        Η συστέγαση επιχειρήσεων δεν επιτρέπεται. Με τον όρο συστέγαση νοείται η εγκατάσταση της επιχείρησης σε ίδιο, μη διακριτό χώρο με άλλη επιχείρηση. Στην περίπτωση που διαπιστωθεί συστέγαση επιχειρήσεων, θα ανακαλείται η απόφαση ένταξης.

20.        Δεν είναι επιλέξιμη η δαπάνη του ανακτήσιμου ΦΠΑ. Ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) είναι επιλέξιμη δαπάνη μόνο εφόσον ο δικαιούχος δεν έχει δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ σύμφωνα με τις διατάξεις του κώδικα ΦΠΑ, όπως εκάστοτε ισχύει. Ειδικότερα, είναι επιλέξιμη δαπάνη εφόσον βαρύνει δαπάνες που χρησιμοποιούνται για την άσκηση εξαιρούμενων ή απαλλασσόμενων του ΦΠΑ δραστηριοτήτων του δικαιούχου. Στις περιπτώσεις που ο ΦΠΑ βαρύνει δαπάνες, οι οποίες χρησιμοποιούνται τόσο για την άσκηση δραστηριοτήτων για τις οποίες δεν παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης, όσο και για την άσκηση δραστηριοτήτων για τις οποίες παρέχεται το σχετικό δικαίωμα, ο ΦΠΑ είναι επιλέξιμη δαπάνη κατά το ποσοστό που δεν μπορεί να ανακτηθεί.

21.        Είναι επιλέξιμη η δαπάνη για την αγορά εξοπλισμού, με την προϋπόθεση ότι ο εξοπλισμός είναι σύγχρονης τεχνολογίας, καινούριος, αμεταχείριστος και στην κυριότητα της επιχείρησης κι επιπλέον πληροί όλες τις απαιτούμενες προϋποθέσεις της Δράσης.

22.        Οι δαπάνες για μεταφορικά μέσα είναι επιλέξιμες, εφόσον εξυπηρετούν τη σκοπιμότητα του επιχειρηματικού σχεδίου, αφορούν μεταφορικά μέσα επαγγελματικής χρήσης και πληρούνται οι προϋποθέσεις της κατηγορίας δαπάνης 5 του Κεφαλαίου 1.1.6.1 - Επιλέξιμες Δαπάνες της Πρόσκλησης.

23.        Οι κτιριακές δαπάνες είναι επιλέξιμες μόνο για τη διαμόρφωση εσωτερικού χώρου μικρής κλίμακας και μέχρι του ποσού των 5.000€. Σε αυτές περιλαμβάνονται και δαπάνες για επεμβάσεις επί του ακινήτου οι οποίες στοχεύουν στη διευκόλυνση της προσβασιμότητας των ΑΜΕΑ.

24.        Το μέγιστο ποσό (στον προϋπολογισμό του επιχειρηματικού σχεδίου) για την εν λόγω κατηγορία δαπάνης είναι 24.000€. Στο μισθολογικό κόστος της νέας θέσης εργασίας συμπεριλαμβάνονται όλες οι νόμιμες κρατήσεις και εργοδοτικές εισφορές. Το κόστος της νέας θέσης εργασίας θα πρέπει να είναι εύλογο και ανάλογο με το χρόνο απασχόλησης. Επιχορηγείται η κάθε ετήσια μονάδα εργασίας με ανώτατο όριο (ετησίως) τις 12.000€. Η δαπάνη της νέας θέσης εργασίας δεν είναι επιλέξιμη εφόσον ο εργαζόμενος είναι σύζυγος ή συγγενής έως και 2ου βαθμού με τον εργοδότη/δικαιούχο της ενίσχυσης. Σε περίπτωση σύστασης νομικού προσώπου, ο εν λόγω περιορισμός ισχύει για όλους τους εταίρους του δικαιούχου.

25.        Η καταβολή της χρηματοδότησης γίνεται ως εξής:

v   Η Πρώτη Αίτηση Ενδιάμεσης Επαλήθευσης δαπανών είναι δυνατόν να υποβληθεί μετά την εκτέλεση τουλάχιστον του 25% του συνολικού οικονομικού και αντίστοιχου φυσικού αντικειμένου.

v   Η Δεύτερη Αίτηση Ενδιάμεσης Επαλήθευσης δαπανών Προόδου είναι δυνατόν να υποβληθεί μετά την εκτέλεση τουλάχιστον του 50% του συνολικού οικονομικού και αντίστοιχου φυσικού αντικειμένου.

v   Ο δικαιούχος έχει δικαίωμα υποβολής Αίτησης Τελικής Επαλήθευσης δαπανών του επιχειρηματικού σχεδίου του χωρίς την υποβολή Αίτησης Ενδιάμεσης Επαλήθευσης δαπανών.

26.        Είναι δυνατή η λήψη προκαταβολής από το πρόγραμμα, εφόσον ζητηθεί από τον ενισχυόμενο, να καταβληθεί προκαταβολή έως το 40% του εγκεκριμένου προϋπολογισμού (Δημόσια Δαπάνη) του επιχειρηματικού σχεδίου μετά την απόφαση ένταξης και με την προσκόμιση ισόποσης εγγυητικής επιστολής από τον δικαιούχο. Η εγγυητική επιστολή προκαταβολής εκδίδεται υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου με διάρκεια ισχύος τουλάχιστον μέχρι την ολοκλήρωση του έργου.

27.        Χωρίς να παραβιάζονται οι λοιποί όροι χορήγησης της προκαταβολής επιχορήγησης, δύναται ο Δικαιούχος να κάνει χρήση των ειδικών τραπεζικών λογαριασμών με τη μορφή «Ανοιχτών Καταπιστευτικών Λογαριασμών (Escrow Accounts)» ή άλλων χρηματοδοτικών μέσων, υπό την προϋπόθεση να υπάρχει θεσμοθετημένο πλαίσιο ως προς τη λειτουργία τους.

28.        Η επιχείρηση που θα ενταχθεί στη Δράση θα πρέπει να διατηρήσει τον παραγωγικό εξοπλισμό, σε περίπτωση χρήσης της κατηγορίας δαπάνης 5 (Αγορά/Χρηματοδοτική μίσθωση εξοπλισμού/Διαμόρφωση εσωτερικού χώρου μικρής κλίμακας) της επένδυσης και για τρία (3) έτη μετά από την τελική πληρωμή της δημόσιας δαπάνης.

29.        Στην διαδικασία αξιολόγησης των επιχειρηματικών σχεδίων, γίνεται συγκριτική αξιολόγηση ηλεκτρονικά από δύο αξιολογητές, με βάση τα κριτήρια της παρούσας πρόσκλησης. Κάθε κριτήριο έχει το δικό του συντελεστή βαρύτητας. Η βαθμολογία των κριτηρίων προκύπτει από το άθροισμα της βαθμολογίας του κάθε υποκριτηρίου επί τον συντελεστή βαρύτητας με πολλαπλασιασμό κάθε κριτηρίου επί δέκα (10) για αναγωγή στην κλίμακα του 100,00. Η τελική βαθμολογία του επιχειρηματικού σχεδίου προκύπτει από το άθροισμα των βαθμολογούμενων κριτηρίων επί τον συντελεστή βαρύτητας. Η μέγιστη τελική βαθμολογία ενός επιχειρηματικού σχεδίου είναι το 100,00. Η διαδικασία αξιολόγησης, καθώς και τα κριτήρια αξιολόγησης αναλύονται στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ V της Πρόσκλησης της Δράσης.

(*) Ο Λευτέρης Κατσουλάκος είναι Γεωπόνος – Μελετητής, Ειδικός Επιστήμονας του Δικτύου environment.gr