Τα βασικά στοιχεία του Προγράμματος «Αναβάθμιση πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων για την ανάπτυξη των ικανοτήτων τους στις νέες αγορές»

Του Λευτέρη Κατσουλάκου (*)

1. Στο πλαίσιο του παρόντος προγράμματος, επιλέξιμες είναι οι υφιστάμενες και νέες πολύ μικρές και μικρές. Ειδικότερα οι υφιστάμενες επιχειρήσεις που τηρούν βιβλία Β' και Γ' κατηγορίας, οι οποίες μέχρι 31/12/2015 έχουν κλεισμένες δύο ή περισσότερες διαχειριστικές χρήσεις ή νέες επιχειρήσεις που δεν εμπίπτουν στην ως άνω κατηγορία των υφιστάμενων και έχουν συσταθεί μέχρι 31/12/2015, διαθέτουν μέχρι 31/12/2015 δραστηριότητα σε έναν τουλάχιστον επιλέξιμο ΚΑΔ (Παράρτημα VI) και διαθέτουν κατά την έγκριση του επενδυτικού σχεδίου τον ΚΑΔ που αφορά στο επενδυτικό σχέδιο, εφόσον αυτός είναι διαφορετικός από τον/ους ΚΑΔ, στους οποίους ήδη δραστηριοποιείται η επιχείρηση.

2. Ο προϋπολογισμός της παρούσας Δράσης ανέρχεται στο συνολικό ποσό των 130.000.000 € (Δημόσια Δαπάνη) και θα υλοποιηθεί μέσω δύο (2) κύκλων προκήρυξης (1ος κύκλος 2016: 60% και 2ος κύκλος 2ο εξάμηνο 2016: 40%).
3. Ποσοστό 10% του προϋπολογισμού της δράσης θα διατεθεί αποκλειστικά για τις νέες μικρές και πολύ μικρές νέες επιχειρήσεις, ενώ το 90% θα διατεθεί για τις υφιστάμενες πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις.
4. Η ενίσχυση από το πρόγραμμα καλύπτει το 40% του συνολικού επενδυτικού σχεδίου, το ποσοστό αυτό αυξάνεται στο 50%, όταν το σχέδιο περιλαμβάνει την πρόσληψη νέου προσωπικού.
5. Επιδοτούνται οι παρακάτω επιχειρηματικές μορφές: Ανώνυμη Εταιρία, Εταιρία Περιορισμένης Ευθύνης, Ομόρρυθμη Εταιρία ή Ετερόρρυθμη Εταιρία και Ι.Κ.Ε, Ατομική Επιχείρηση, Συνεταιρισμός, Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση του Ν. 4019/2011 [ΚΟΙΝΣΕΠ].
6. Οι δημόσιες επιχειρήσεις ή φορείς, καθώς και οι ΟΤΑ, ή ακόμα και εταιρείες όπου στο κεφάλαιο ή τα δικαιώματα ψήφου των οποίων συμμετέχουν, άμεσα ή έμμεσα, με ποσοστό μεγαλύτερο του είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) δημόσιοι φορείς, δεν εντάσσονται.
7. Οι τομείς οι οποίοι χρηματοδοτούνται από τη δράση είναι οι παρακάτω:

v    Αγροδιατροφή / Βιομηχανία Τροφίμων

v    Πολιτιστικές και Δημιουργικές Βιομηχανίες (ΠΔΒ)

v    Υλικά / Κατασκευές

v    Εφοδιαστική Αλυσίδα

v    Ενέργεια

v    Περιβάλλον

v    Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνίας ΤΠΕ

v    Υγεία-Φάρμακα.

      Οι ΚΑΔ ορίζονται αναλυτικά στο Παράρτημα VI της παρούσας Αναλυτικής           Πρόσκλησης.

8. Ως ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας δαπανών ορίζεται η ημερομηνία δημοσίευσης της Πρόσκλησης (δηλαδή 11.02.2016) πλην της Παροχής υπηρεσιών παρακολούθησης και διοίκησης του επενδυτικού σχεδίου που είναι επιλέξιμες από την υποβολή της αίτησης χρηματοδότησης.
9. Οι κατηγορίες δαπανών που επιδοτούνται είναι οι εξής :

v    Κτίρια, εγκαταστάσεις και περιβάλλων χώρος

v    Μηχανήματα - Εξοπλισμός

v    Άϋλες Δαπάνες

v    Μισθολογικό κόστος εργαζομένων (υφιστάμενο ή/και νέο προσωπικό)

v    Δεν είναι επιλέξιμη η δαπάνη του ανακτήσιμου ΦΠΑ. Ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) είναι επιλέξιμη δαπάνη, εφ' όσον ο δικαιούχος δεν έχει δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ σύμφωνα με τις διατάξεις του κώδικα ΦΠΑ όπως εκάστοτε ισχύει. Ειδικότερα, είναι επιλέξιμη δαπάνη εφ' όσον βαρύνει δαπάνες που χρησιμοποιούνται για την άσκηση εξαιρούμενων ή απαλλασσόμενων του ΦΠΑ δραστηριοτήτων του δικαιούχου. Στις περιπτώσεις που ο ΦΠΑ βαρύνει δαπάνες οι οποίες χρησιμοποιούνται τόσο για την άσκηση δραστηριοτήτων για τις οποίες δεν παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης όσο και για την άσκηση δραστηριοτήτων για τις οποίες παρέχεται το σχετικό δικαίωμα, ο ΦΠΑ είναι επιλέξιμη δαπάνη κατά το ποσοστό που δεν μπορεί να ανακτηθεί. Σημειώνεται ότι, όταν ο ΦΠΑ είναι επιλέξιμη δαπάνη, συμπεριλαμβάνεται στον επιχορηγούμενο π/υ και σε καμία περίπτωση δεν τον προσαυξάνει.

10. Δεν είναι επιλέξιμη η πρόσληψη συζύγων και συγγενών α' και β' βαθμού.
11. Ο επιχορηγούμενος προϋπολογισμός κάθε επενδυτικής πρότασης δυνητικού δικαιούχου ενίσχυσης δεν δύναται να είναι μικρότερος των δεκαπέντε χιλιάδων ευρώ (15.000€) και δεν δύναται να υπερβαίνει τον κύκλο εργασιών του έτους 2015 ή το ποσόν των διακοσίων χιλιάδων ευρώ (200.000€) στην περίπτωση που ο κύκλος εργασιών της επιχείρησης το έτος 2015 ήταν μεγαλύτερος των διακοσίων χιλιάδων ευρώ (200.000€). Σε περίπτωση που το επενδυτικό σχέδιο θα έχει προϋπολογισμό μικρότερο από 15.000€, τότε αυτό θα κρίνεται μη επιλέξιμο εξ αρχής και δε μπορεί να υποβληθεί.
12. Στην περίπτωση που το υποβαλλόμενο επενδυτικό σχέδιο έχει προϋπολογισμό μεγαλύτερο του ανώτατου ορίου που ορίζεται παραπάνω, το ποσό πέραν της Δημόσιας Χρηματοδότησης για την κάλυψη του συνολικού προϋπολογισμού θα θεωρείται ιδιωτική συμμετοχή για την υλοποίηση του σχεδίου. Στην περίπτωση αυτή, παρόλο που οι υπερβάλλουσες δαπάνες δεν επιχορηγούνται, αντικείμενο αξιολόγησης και παρακολούθησης-ελέγχου αποτελεί το σύνολο της επενδυτικής πρότασης και το σύνολο του υπερβάλλοντος κόστους.
13. Το πρόγραμμα χρηματοδοτεί επίσης τις δαπάνες απόκτησης:

v    Προμήθεια μεταφορικών μέσων διακίνησης προϊόντων και πρώτων υλών εντός του χώρου παραγωγής (τύπου κλαρκ).

v    Προμήθεια μεταφορικού μέσου επαγγελματικής χρήσης μέχρι του ποσού των 15.000€, αποκλειόμενης ρητώς της αγοράς επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης, εφόσον δικαιολογείται από την άσκηση δραστηριότητας της επιχείρησης και δεν προορίζεται για εκμίσθωση.

14. Μπορεί ο δικαιούχος να ενισχυθεί για το μισθολογικό κόστος υφιστάμενου προσωπικού. Σημειώνεται ότι οι ΕΜΕ μισθωτής εργασίας της επιχείρησης του έτους 2015 θα πρέπει να διατηρηθούν σε όλη τη διάρκεια υλοποίησης του έργου, όσο και κατά το τελευταίο έτος υλοποίησης του επενδυτικού σχεδίου. Ως τελευταίο έτος υλοποίησης θεωρούνται οι δώδεκα (12) μήνες που προηγούνται του μήνα ολοκλήρωσης. Σε επενδυτικά σχέδια που ολοκληρώνονται σε μικρότερο των δώδεκα (12) μηνών χρονικό διάστημα, η υποχρέωση διατήρησης του υφιστάμενου Προσωπικού τους παραμένει και στους επόμενους της ολοκλήρωσης μήνες και μέχρι τη συμπλήρωση δώδεκα μηνών. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στη περίπτωση που έχουν χρηματοδοτηθεί οι θέσεις εργασίας στο παρελθόν μέσω προγραμμάτων πχ ΟΑΕΔ θα πρέπει να συνυπολογιστεί το κόστος αυτών κατά τον υπολογισμό του ύψους De Minimis που έχουν χορηγηθεί στην υπ'όψιν επιχείρηση. Ετήσια Μονάδα Εργασίας (ΕΜΕ): θεωρείται η πλήρης απασχόληση για διάστημα 1 έτους, δηλαδή η συμπλήρωση 40 ωρών εβδομαδιαίως για 12 μήνες από ένα άτομο πλήρους απασχόλησης ή από περισσότερα άτομα μερικής απασχόλησης κατά το ίδιο διάστημα.
15. Η προθεσμία ολοκλήρωσης των χρηματοδοτούμενων επενδύσεων δεν μπορεί να υπερβαίνει τους εικοσιτέσσερις (24) μήνες από την ημερομηνία έκδοσης της Απόφασης Ένταξης. Επισημαίνεται ότι δαπάνες τουλάχιστον ίσες με το 30% του εκάστοτε εγκεκριμένου επιχορηγούμενου προϋπολογισμού της επένδυσης, θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί και να έχουν αποτελέσει αντικείμενο αιτήματος επαλήθευσης στο πρώτο έτος υλοποίησής της, εφόσον η ημερομηνία ολοκλήρωσης της χρηματοδοτούμενης επένδυσης υπερβαίνει τους δώδεκα (12) μήνες.
16. Για την κάλυψη της ιδιωτικής συμμετοχής, ο δυνητικός δικαιούχος της ενίσχυσης μπορεί να χρησιμοποιήσει ιδίους πόρους (ίδια συμμετοχή) ή/και δάνειο. Το δάνειο που θα χρησιμοποιηθεί είναι δυνατόν να υποστηρίζεται από τα χρηματοδοτικά εργαλεία του ΕΣΠΑ (Μέσα Χρηματοδοτικής Τεχνικής - ΜΧΤ). Στην περίπτωση χρήσης τραπεζικού δανεισμού από χρηματοδοτικά εργαλεία του ΕΣΠΑ και εφόσον υπάρχει ενίσχυση σημειώνεται ότι θα πρέπει να συνυπολογίζεται το ακαθάριστο ισοδύναμο επιχορήγησης ώστε να είναι εφικτός και ο έλεγχος σώρευσης των de minimis ενισχύσεων.
17. Οι αιτήσεις χρηματοδότησης υποβάλλονται ΜΟΝΟ ηλεκτρονικά μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (www.ependyseis.gr/mis). Το έντυπο υποβολής θα είναι διαθέσιμο στο ΠΣΚΕ από την ημερομηνία έναρξης της ηλεκτρονικής υποβολής των αιτήσεων χρηματοδότησης. Σημειώνεται ότι πριν ολοκληρωθεί η ηλεκτρονική υποβολή, ο Δικαιούχος (ο νόμιμος εκπρόσωπος) επισυνάπτει στο ΠΣΚΕ ένα ηλεκτρονικό έντυπο (.pdf) με σφραγίδα και υπογραφή, στο οποίο δηλώνει ότι ο ίδιος αναλαμβάνει την ευθύνη της υποβολής της παρούσας Αίτησης Χρηματοδότησης. Χωρίς την επισύναψη του εγγράφου κατάλληλα υπογεγραμμένου και σφραγισμένου η υποβολή δεν θα μπορεί να ολοκληρωθεί. Σημειώνουμε ότι δεν κατατίθεται φυσικός φάκελος με τεκμηρίωση (δικαιολογητικά) κατά τη φάση της υποβολής. Τα δικαιολογητικά θα υποβληθούν μετά την αξιολόγηση και την προσωρινή βαθμολογική κατάταξη και μόνον για τα δυνητικά εντασσόμενα επενδυτικά σχέδια. Τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και στοιχεία που θα κληθούν να υποβάλουν οι δυνητικά εντασσόμενοι δικαιούχοι παρουσιάζονται στο Παράρτημα ΧΙΙΙ της Πρόσκλησης
18. Οι αξιολογήσεις των υποβαλλομένων επενδυτικών σχεδίων διενεργούνται από δύο (2) αξιολογητές, οι οποίοι επιλέγονται κατόπιν ηλεκτρονικής κλήρωσης μεταξύ των μελών του μητρώου αξιολογητών της ΕΥΔ ΕΠΑνΕΚ/ ΕΦ και διαθέτουν εμπειρία σχετική με το περιεχόμενο της πρόσκλησης. Αξιολογητές που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αξιολογητών για μια Περιφέρεια αποκλείονται από την κλήρωση για την αξιολόγηση των προτάσεων που αφορούν στη συγκεκριμένη Περιφέρεια.

Η αξιολόγηση είναι συγκριτική και περιλαμβάνει:

v    έλεγχο πλήρωσης των τυπικών προϋποθέσεων συμμετοχής

v    έλεγχο της κατάστασης του δικαιούχου

v    έλεγχο ποιότητας, πληρότητας και ωριμότητας του Επενδυτικού Σχεδίου.

v    Οι ομάδες κριτηρίων παρουσιάζονται και αναλύονται στο Παράρτημα VIII.

19. Είναι δυνατή η χορήγηση προκαταβολής, μέχρι το 40% της δημόσιας χρηματοδότησης, εφόσον ο δικαιούχος προσκομίσει ισόποση εγγυητική επιστολή προκαταβολής. Δύναται επίσης ο Δικαιούχος να κάνει χρήση των ειδικών τραπεζικών λογαριασμών με τη μορφή «Ανοιχτών Καταπιστευτικών Λογαριασμών (Escrow Accounts)» ή άλλων χρηματοδοτικών μέσων, υπό την προϋπόθεση να υπάρχει θεσμοθετημένο πλαίσιο ως προς τη λειτουργία τους. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε έναν ειδικό λογαριασμό που θα τηρείται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και μέσω του οποίου θα εξοφλούνται οι προμηθευτές του Δικαιούχου κατά το ποσοστό επιχορήγησης της Δράσης, σύμφωνα με τους όρους και προϋποθέσεις που θα καθοριστούν στο επόμενο διάστημα. Η χρήση του λογαριασμού αυτού δεν απαιτεί την προσκόμιση εγγυητικής επιστολής.
20. Οι δικαιούχοι των οποίων επενδύσεις θα υπαχθούν στο παρόν πρόγραμμα κρατικής ενίσχυσης, μετά την ένταξή τους και για τρία (3) έτη μετά από την τελική πληρωμή της δημόσιας δαπάνης θα πρέπει να μην προβούν στη μετεγκατάσταση της ενισχυθείσας επένδυσης εκτός της περιοχής του προγράμματος.
21. Απαιτείται η ύπαρξη ιδιοκτησίας ή παραχώρησης χρήσης ή μίσθωση ή νόμιμη σύσταση επικαρπίας επί του ακινήτου σε ισχύ κατά το χρόνο πραγματοποίησης της δαπάνης και για χρονικό διάστημα τουλάχιστον έξι (6) ετών. Η περίοδος της εξαετίας υπολογίζεται από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης ένταξης της επένδυσης. Η ιδιοκτησία, η μίσθωση, η σύσταση επικαρπίας ή η παραχώρηση χρήσης θα πρέπει να καταδεικνύεται με το 1ο αίτημα πιστοποίησης και πριν την καταβολή της δημόσιας επιχορήγησης. Ειδικά για ανέγερση κτιρίου κάθε χρήσης, το μισθωτήριο πρέπει να είναι δώδεκα (12) έτη από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης ένταξης της επένδυσης. Τόσο η αποπεράτωση ημιτελούς κτιρίου όσο και η ανέγερση νέου κύριου ή βοηθητικού κτιρίου περιλαμβάνονται στις επιλέξιμες δαπάνες του προγράμματος, πάντοτε σύμφωνα με το Κεφάλαιο Ι.1.6.1 παράγραφοι 1.1 και 1.2 και τις λοιπές απαιτήσεις της πρόσκλησης,
22. Ο υποψήφιος Δικαιούχος δεν υποχρεούται να διατηρήσει το προσωπικό του οποίου η μισθοδοσία δεν επιδοτείται.
23. Οι δαπάνες παροχής υπηρεσιών παρακολούθησης και διοίκησης του επενδυτικού σχεδίου (βλ. κατηγορία δαπάνης 3.4.6 σελ. 22 Πρόσκλησης) είναι επιλέξιμες υπό τον όρο ότι αφορούν στο χρονικό διάστημα από την υποβολή της αίτησης χρηματοδότησης έως την ολοκλήρωση της επένδυσης. Δαπάνες πριν την υποβολή της αίτησης χρηματοδότησης δεν είναι επιλέξιμες.
24. Η απόφαση που δημιούργησε δικαιώματα και υποχρεώσεις στους δυνητικούς δικαιούχους του καθεστώτος De Minimis των ΠΕΠ ΜΜΕ ήταν εκείνη της 30.10.2013. Οι τυχόν μεταγενέστερες πράξεις είχαν διαπιστωτικό χαρακτήρα για την τήρηση εκ μέρους των δικαιούχων των όρων που είχαν τεθεί στη πράξη της 30.10.2013 (υλοποίηση 30% φυσικού και οικονομικού αντικειμένου και επαλήθευση ή εξασφάλιση δανεισμού 20% με επαλήθευση). Συνεπώς ελέγχουμε για σώρευση τις επιχορηγήσεις των ετών 2016, 2015, 2014 και η επιχορήγηση των ΜΜΕ για τους δυνητικούς του 2013 δεν μετράει στη σώρευση.

(*) Ο Λευτέρης Κατσουλάκος είναι Γεωπόνος – Μελετητής, Ειδικός Επιστήμονας του Δικτύου environment.gr