Γιατί πρέπει να Φορολογούμε τα Ρομπότ όταν κάνουν Ανθρώπινες Εργασίες

Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε στο ΕΕΛΛΑΚ με τον τίτλο  ‘Γιατί πρέπει να αρχίσουμε να φορολογούμε τα ρομπότ που κάνουν ανθρώπινες δουλειές’. Είναι μετάφραση άρθρου του RYAN ABBOTT Καθηγητής Νομικών και Επιστημών Υγείας από το UNIVERSITY OF SURREY και του BRET BOGENSCHNEIDER, Ανώτερος Λέκτορας στο Δίκαιο και τη Δεοντολογία του Οικονομικού, επίσης από το UNIVERSITY OF SURREY , το οποίο δημοσιεύτηκε στο THE CONVERSATION.

Η αυτοματοποίηση υπόσχεται να είναι μια από τις μεγάλες κοινωνικές προκλήσεις της γενιάς μας. Ο φόβος ότι τα ρομπότ θα κλέψουν τη δουλειά μας είναι παλιά. Αλλά γίνεται ακόμα πιο έντονος χάρη στην άνοδο της νέας τεχνολογίας.

Αυτό που συχνά παραβλέπεται είναι ο ρόλος που διαδραματίζουν οι σχετικές πολιτικές φορολογίας σε αυτό. Οι τρέχουσες πολιτικές σε πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ηνωμένου Βασιλείου, ενθαρρύνουν την αυτοματοποίηση, ακόμη και εκεί που δεν θα ήταν αποτελεσματική. Επιπλέον, η μετάβαση στον αυτοματισμό μειώνει δραματικά τα φορολογικά έσοδα της κυβέρνησης, επειδή λιγότεροι εργαζόμενοι συνεπάγονται λιγότερες φορολογικές εισφορές. Αυτό σημαίνει ότι κάθε προσπάθεια αντιμετώπισης της αύξησης των ρομπότ θα είναι ανεπαρκής εάν δεν λάβει υπόψη τις φορολογικές επιπτώσεις.

Η ιστορική έλλειψη προσοχής στην φορολογική πλευρά του αυτοματισμού έχει αρχίσει πολύ πρόσφατα να αλλάζει. Το περασμένο έτος στην Ευρώπη, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καταψήφισε ένα προτεινόμενο «φόρο ρομπότ», επικαλούμενο ανησυχίες για άμβλυνση της καινοτομίας. Την ίδια στιγμή, η Νότια Κορέα ανακοίνωσε αυτό που ονομάσθηκε ως ο πρώτος «φόρος των ρομπότ» στον κόσμο, περιορίζοντας τα φορολογικά κίνητρα για τις επιχειρήσεις που επενδύουν στον αυτοματισμό. Οι συζητήσεις σχετικά με τη φορολογική πολιτική αυτοματισμού και τις νομοθετικές λύσεις βρίσκονται σε πολύ πρώιμα στάδια.

Πώς η αυτοματοποίηση συμβάλλει στη φοροαποφυγή

Σε άρθρο που θα δημοσιευτεί στο Harvard Law and Policy Review, υποστηρίζουμε ότι οι υπάρχουσες φορολογικές πολιτικές ενθαρρύνουν την αυτοματοποίηση, ακόμη και όταν ένα άτομο θα ήταν πιο αποδοτικό από ένα μηχάνημα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η αυτοματοποίηση επιτρέπει στις επιχειρήσεις να αποφεύγουν τους φόρους μισθών, οι οποίοι χρηματοδοτούν προγράμματα κοινωνικών παροχών όπως το Medicare, το Medicaid και το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης στις ΗΠΑ, ή οι εθνικές ασφαλιστικές εισφορές στο Ηνωμένο Βασίλειο.

 

Οι επιχειρήσεις είναι ως επί το πλείστον υπεύθυνες για την απλή καταβολή των φόρων εισοδήματος για τους εργαζόμενους στον κυβερνήτη τους.

Στις ΗΠΑ τουλάχιστον, υπάρχει ένα περαιτέρω κίνητρο για την αυτοματοποίηση, επειδή οι επιχειρήσεις μπορούν να διεκδικήσουν επιταχυνόμενες φορολογικές ελαφρύνσεις για τον εξοπλισμό αυτοματισμού, αλλά όχι τους μισθούς των ανθρώπων. Οι φόροι επί των μισθών γενικά εκπίπτουν μόνο ως πληρωμένοι. Αυτή η δομή επιτρέπει στις επιχειρήσεις να παράγουν ένα σημαντικό οικονομικό όφελος από την απαίτηση σημαντικών φορολογικών εκπτώσεων νωρίτερα για τα ρομπότ.

Ο αυτοματισμός έχει επίσης ως αποτέλεσμα έμμεσα φορολογικά κίνητρα. Για παράδειγμα, οι εργαζόμενοι είναι επίσης καταναλωτές που είναι υπεύθυνοι για την καταβολή των φόρων κατανάλωσης, όπως ο φόρος επί των λιανικών πωλήσεων (RST) στις ΗΠΑ ή ο φόρος προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) στο Ηνωμένο Βασίλειο. Οι εργοδότες πιστεύεται γενικά ότι επιβαρύνονται τουλάχιστον με ένα μέρος του κόστους αυτών των φόρων, καθώς μπορεί να χρειαστεί να αυξήσουν τους μισθούς ως αποτέλεσμα των υψηλότερων φόρων για τους εργαζόμενους. Επειδή οι εργάτες ρομπότ δεν είναι καταναλωτές, δεν υπόκεινται σε αυτούς τους έμμεσους φόρους και έτσι οι επιχειρήσεις μπορούν να αποφύγουν κάθε σχετική επιβάρυνση.

Ίσως το πιο ανησυχητικό είναι ότι αυτές οι πολιτικές να έχουν σαν αποτέλεσμα δραματικά μειωμένα φορολογικά έσοδα για την κυβέρνηση. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα περισσότερα κρατικά έσοδα προέρχονται από φόρους μισθών και κατανάλωσης. Η φορολογία των εταιρειών αντιπροσωπεύει πλέον το 9% της συνολικής φορολογικής βάσης στις ΗΠΑ και είναι πιθανό να μειωθεί σημαντικά μετά την πρόσφατη θέσπιση του νόμου περί φορολογικών περικοπών και απασχόλησης του 2017.

Όταν οι επιχειρήσεις αντικαθιστούν τα άτομα με μηχανές (ή επιλέγουν να αυτοματοποιήσουν αρχικά), η κυβέρνηση χάνει τη δυνατότητα να φορολογεί τους εργαζόμενους. Αυτό δεν αντισταθμίζεται με τη μορφή υψηλότερων φόρων επί των εταιρικών κερδών. Συνολικά, αυτό θα μπορούσε να ανέλθει σε εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως σε χαμένα φορολογικά έσοδα αν τα ρομπότ αντικαταστήσουν τους εργαζόμενους στο βαθμό που προβλέπεται από πολλούς ειδικούς.

Όλα αυτά οφείλονται στο γεγονός ότι οι φορολογικές πολιτικές έχουν ως στόχο τη φορολόγηση της εργασίας και όχι το κεφάλαιο. Και αυτό έχει ακούσιες συνέπειες όταν το ίδιο το εργατικό δυναμικό είναι το κεφάλαιο με τη μορφή μηχανών.

Αφαίρεση των κινήτρων

Προτείνουμε μια ποικιλία μηχανισμών για την κατάργηση των φορολογικών κινήτρων υπέρ του αυτοματισμού. Θα μπορούσαν να πάψουν οι μειώσεις εταιρικού φόρου σχετικά με εξοπλισμό αυτοματισμού. Αυτό θα εξαλείψει τα πλεονεκτήματα που αποκομίζουν οι επιχειρήσεις από την αυτοματοποίηση των φόρων επί των αμοιβών, του χρόνου παρακράτησης και των έμμεσων φόρων.

Ένας «φόρος αυτοματισμού» θα μπορούσε να βασιστεί σε υπάρχοντα συστήματα ανεργίας. Οι επιχειρήσεις θα μπορούσαν να υποχρεωθούν να καταβάλουν πρόσθετα ποσά σε ένα σχέδιο ασφάλισης εάν προχωρήσουν σε αυτοματοποίηση εργασιών σε βάρος εργαζομένων.

Θα μπορούσαν να χορηγηθούν φορολογικές προτάσεις για τους εργαζομένους που να αντισταθμίζουν αυτές για τις μηχανές. Αυτό θα αντικατοπτρίζει ουσιαστικά την προτεινόμενη άρση των εκπτώσεων φόρου για την αυτοματοποίηση εργασιών. Αντ’ αυτού, θα έκανε την πρόσληψη ανθρώπων μια πιο ελκυστική πρόταση.

Θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένας εταιρικός φόρος «αυτοαπασχόλησης» για επιχειρήσεις που βασίζονται στον αυτοματισμό. Αυτό θα αντικαταστήσει ό,τι θα έπρεπε να καταβάλει η επιχείρηση αν ήταν στελεχωμένη με ανθρώπους για τους οποίους θα όφειλε φόρους μισθών. Αυτό θα ήταν παρόμοιο με τους φόρους αυτοαπασχόλησης που πληρώνουν οι ιδιώτες, οι οποίοι προσεγγίζουν τους φόρους κοινωνικής ασφάλισης που θα όφειλαν διαφορετικά. Αυτός ο φόρος θα μπορούσε να βασίζεται σε ένα ποσοστό των κερδών των επιχειρήσεων στα ακαθάριστα έξοδα αποζημίωσης των εργαζομένων.

Τέλος, ο συντελεστής εταιρικού φόρου θα μπορούσε να αυξηθεί σε συνδυασμό με τους παραπάνω μηχανισμούς. Στην πραγματικότητα, ένας συνδυασμός αυτών των προτάσεων μπορεί να είναι απαραίτητος.

Βελτίωση της αποτελεσματικότητας

Τελικά, η φορολογική ουδετερότητα ανάμεσα σε μηχανές και ανθρώπους θα βελτιώσει την αποτελεσματικότητα, επιτρέποντας στις επιχειρήσεις να επιλέγουν τον πιο αποδοτικό εργαζόμενο χωρίς διαστρεβλώσεις λόγω φορολόγησης. Επειδή οι φορολογικές πολιτικές ενθαρρύνουν προς το παρόν την αυτοματοποίηση, δίνουν στις επιχειρήσεις κίνητρο να αντικαταστήσουν τους εργαζομένους με ρομπότ για φορολογικούς σκοπούς – ακόμα και όταν οι άνθρωποι θα ήταν καλύτεροι.

Ωστόσο, η φορολογική ουδετερότητα δεν θα λύσει το πρόβλημα των μειωμένων φορολογικών εσόδων της κυβέρνησης. Αυτό μπορεί να απαιτήσει μια θεμελιώδη επανεξέταση των τρόπων με τους οποίους φορολογούμε το εργατικό δυναμικό εναντίον του κεφαλαίου και τις εταιρείες έναντι των εργαζομένων.

Εν τω μεταξύ, η δημιουργία ενός φορολογικά ουδέτερου συστήματος που επιτρέπει στην αγορά να επιλέξει την πιο αποτελεσματική επιλογή θα ήταν ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Ωστόσο, οι προτάσεις μας θα μπορούσαν να υιοθετηθούν σε ισχυρότερες μορφές για να αποθαρρύνουν ενεργά την αυτοματοποίηση. Αυτό θα ήταν ένας τρόπος να εφαρμοστεί πρακτικά η πρόταση του Bill Gates ότι οι κυβερνήσεις θα επιβραδύνουν την εξάπλωση του αυτοματισμού και ότι τα ενισχυμένα φορολογικά εμβάσματα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση άλλων τύπων κοινωνικών παροχών.

Υπάρχουν πλεονεκτήματα στην αυτοματοποίηση εκτός από την αποτελεσματικότητα, όπως η βελτίωση της ασφάλειας και η προώθηση της καινοτομίας. Το εάν η αποθάρρυνση της αυτοματοποίησης είναι το ζητούμενο, αυτό είναι μια συζήτηση που θα συνεχιστεί όσο αναπτύσσεται η νέα τεχνολογία.

  

Πηγή: Αυτό το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στο THE CONVERSATION. Η ελληνική μετάφραση είναι από το ΕΕΛΛΑΚ