Μισόλογα της Κυβέρνησης για την «Ελληνικός Χρυσός» και το Ταμείο Ανάκαμψης

Την ώρα που η Ελληνικός Χρυσός ξεδιπλώνει μια εκστρατεία ενημέρωσης κατοίκων της βορειοανατολικής Χαλκιδικής και υποψήφιων επενδυτών σχετικά με τα επόμενα έργα που προτίθεται να κάνει εφόσον βρει χρηματοδότηση, η κυβέρνηση κρατά χαμηλούς τόνους για το θέμα και απαντά με μη σαφή τρόπο, παρόλο που ρητά έχει πάρει υπό την προστασία της την εταιρία και το ζήτημα της δανειοδότησής της από το Ταμείο Ανάκαμψης παραμένει ορθάνοιχτο.

 

Η κυβέρνηση φροντίζει για την Ελληνικός Χρυσός

Η Ελληνικός Χρυσός για την κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν είναι μία τυχαία εταιρία της οποίας θέλει απλά την πρόοδο στο πλαίσιο των προσπαθειών για μεγέθυνση της ελληνικής οικονομίας. Είναι μία εταιρία για την οποία φροντίζει ώστε να παραμένει ζωντανή, όπως τουλάχιστον έχει πει ο ίδιος ο αρμόδιος υπουργός. Απαντώντας σε ερώτηση του τομεάρχη Ενέργειας και Περιβάλλοντος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτη Φάμελλου στις 10 Ιουνίου, ο Κώστας Σκρέκας είχε πει μέσα στη Βουλή: «Εσείς θέλατε να την κλείσετε και εγκαλείτε τώρα εμάς που την κρατάμε ανοιχτή και την στηρίζουμε για να διπλασιαστούν οι θέσεις εργασίας;»

Η δήλωσή του αυτή και η απάντησή του στην έντονη κριτική που του είχε ασκηθεί τότε δεν αποτυπώθηκε ποτέ σε δελτίο τύπου του υπουργείου. Από το περιβάλλον του κου. Σκρέκα ωστόσο προκύπτει ότι «πρόθεση της κυβέρνησης είναι να κρατήσει ανοιχτή την επιχείρηση με όποιο τρόπο επιτρέπει η νομιμότητα, προκειμένου να διασφαλιστούν οι θέσεις εργασίας», όπως μας μεταφέρθηκε.

Απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτή του ΜέΡΑ25 Κρίτωνα Αρσένη σχετικά με την ενδεχόμενη ένταξη της Ελληνικός Χρυσός στο Ταμείο Ανάκαμψης, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, αρμόδιος για το Ταμείο, Θεόδωρος Σκυλακάκης αναφερόμενος στα επενδυτικά σχέδια που έχουν ήδη πάρει προέγκριση είπε πως «εξ όσων γνωρίζω, δε θυμάμαι να υπάρχει προεγκεκριμένο το συγκεκριμένο σχέδιο», όμως συμπλήρωσε ότι «δεν αποκλείεται να υπάρξει». Ούτε αυτή η τοποθέτηση κυβερνητικού αξιωματούχου σχετικά με το θέμα αποτυπώθηκε σε δελτίο τύπου.

 

500 εκατ. δανεισμένα από το Κράτος για την Ελληνικός Χρυσός;

Είναι σαφές πως η κυβέρνηση δεν κλείνει το θέμα αλλά θέλει να το κρατήσει «χαμηλά» σε επίπεδο επικοινωνίας. Αν τα νούμερα που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, και δεν έχουν διαψευστεί από την εταιρία, ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, η Ελληνικός Χρυσός διεκδικεί χαμηλότοκα δάνεια ύψους 500 εκατ. ευρώ από τα χρήματα που έχει δανειστεί το ελληνικό Δημόσιο στο πλαίσιο του Ταμείο Ανάκαμψης. Το ποσό είναι πολύ μεγάλο για να μην γίνει αντικείμενο κοινοβουλευτικού και δημόσιου ελέγχου. Σύμφωνα με το σχετικό δημοσίευμα του Euro2day.gr, το business plan που έχει καταθέσει η εταιρία περιλαμβάνει ακόμα 200 εκατ. ευρώ ίδια συμμετοχή και ακόμα 300 εκατ. από κοινό τραπεζικό δανεισμό.

 

Η διαβούλευση της Ελληνικός Χρυσός που προηγείται της θεσμικής

Από τις 15 Ιουλίου η Ελληνικός Χρυσός έχει δώσει στη δημοσιότητα μια πολυσέλιδη Μελέτη Περιβαλλοντικών και Κοινωνικών Επιπτώσεων (ΜΠΚΕ), στην οποία περιγράφεται «η συνολική επίδραση της επένδυσης στα Μεταλλεία Κασσάνδρας». Η επίδραση αυτή αφορά στην  εφαρμογή του νέου επενδυτικού σχεδίου που βασίζεται στην «αναβαθμισμένη Επενδυτική Συμφωνία» που υπέγραψε η εταιρία με το ελληνικό Δημόσιο, τον Φεβρουάριο του 2021. Υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση έφερε τη συμφωνία προς κύρωση στη Βουλή αφού την είχε συνάψει, με την αντιπολίτευση να την χαρακτηρίζει «αποικιοκρατική».

Η διαβούλευση επί της ΜΠΚΕ που λανσάρει η Ελληνικός Χρυσός ξεκίνησε ήδη τις προηγούμενες ημέρες με ανοιχτές εκδηλώσεις σε χωριά της περιοχής και κλειστές συναντήσεις με ενδιαφερόμενους φορείς. Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος και Κυριακή Μάλαμα κατηγόρησαν την κυβέρνηση ότι ανέχεται την ανάρτηση Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων από την εταιρία μέσω ιδιωτικών διαύλων και όχι μέσα από την προβλεπόμενη θεσμική διαδικασία. Η κυβέρνηση δεν έχει τοποθετηθεί επί του θέματος. Πηγές της εταιρίας λένε πως η ΜΠΚΕ απευθύνεται σε επενδυτές, κοινωνικούς εταίρους και κάθε ενδιαφερόμενο χωρίς καμία πρόθεση να υποκαταστήσει την θεσμική διαδικασία που είναι αρμοδιότητα της Πολιτείας. Στο διά ταύτα, η μελέτη στο περιβαλλοντικό της σκέλος έχει τεθεί ήδη σε άτυπη δημόσια διαβούλευση.

 

Νέο όρυγμα και αβέβαιη παραγωγή καθαρών μετάλλων

Στο περιεχόμενό της ΜΠΚΕ, υπάρχουν ορισμένα σημεία τόσο σημαντικά που δημιουργούν απορία πώς η κυβέρνηση δεν τοποθετείται επ’ αυτών. Μετά από δέκα χρόνια παρεμβάσεων στη βορειοανατολική Χαλκιδική, η Ελληνικός Χρυσός δηλώνει ότι προτίθεται σε βάθος 10ετίας να προχωρήσει σε επιφανειακή εξόρυξη δημιουργώντας στο μεταλλείο των Σκουριών ανοιχτό όρυγμα βάθους 245 μέτρων και πλάτους 650 μέτρων.

Επιπλέον, όπως σημειώνεται στην περίληψη της ΜΠΚΕ, «οι κατασκευαστικές εργασίες εξακολουθούν να απαιτούν την αποψίλωση ορισμένων πρόσθετων δασικών περιοχών», για τις οποίες υπάρχει δέσμευση να φυτευτεί αντίστοιχος ή μεγαλύτερος αριθμός δένδρων σε άλλη τοποθεσία που θα υποδείξουν οι τοπικές δασικές υπηρεσίες. Τα σχέδια της εταιρίας για το μεταλλείο των Σκουριών περιγράφονται σε ειδικό βίντεο που περιέχει προσομοιώσεις των σχεδιαζόμενων παρεμβάσεων.

Ως παραγόμενο προϊόν στην ΜΠΚΕ προσδιορίζονται τα συμπυκνώματα (λεπτή σκόνη που περιέχει υψηλή συγκέντρωση μετάλλων) που ήδη εμπορεύεται η Ελληνικός Χρυσός και ράβδοι χρυσού doré, που ομοιάζουν με ράβδους χρυσού αλλά περιέχουν ένα κράμα αργύρου και χρυσού. Σε κανένα σημείο της ΜΠΚΕ δεν γίνεται αναφορά σε παραγωγή καθαρού χρυσού ή χαλκού.

Το σίγουρο είναι ότι η συζήτηση περί την Ελληνικός Χρυσός και πιθανή χρηματοδότησή της από το Ταμείο Ανάκαμψης θα γίνει σε εντελώς διαφορετική βάση έαν υπάρχει προοπτική παραγωγής καθαρών μετάλλων ή αν αυτή η προοπτική τελικά εγκαταλειφθεί.

Πρέπει να σημειωθεί ότι στη συμφωνία που έχει υπογράψει η κυβέρνηση με την εταιρία, η Ελληνικός Χρυσός έχει δεσμευθεί να υποβάλει μελέτη για την παραγωγή καθαρού μετάλλου που θα περιέχει τις ελάχιστες δυνατές ποσότητες κυανίου εντός δύο ετών, δηλαδή μέχρι τον Μάρτιο του 2023.

Η εταιρία υποστηρίζει ότι έχει ήδη έχει αναθέσει στην επιτροπή ερευνών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου τη διερεύνηση τεχνολογικής λύσης προκειμένου να υιοθετηθεί η πλέον σύγχρονη και εφόσον δεν υπάρχουν ακόμα απτά αποτελέσματα, δε θα μπορούσε να αναφέρει την παραγωγή καθαρών μετάλλων στην ΜΠΚΕ. Πάντως ενάμιση σχεδόν χρόνο μετά την υπογραφή της συμφωνίας, δεν προκύπτει ότι η εξεύρεση μιας μεθόδου με τα παραπάνω χαρακτηριστικά είναι προ των πυλών.

Μέσα από την επανεκκίνηση της επένδυσης, με παραγωγή καθαρών μετάλλων ή χωρίς, η Ελληνικός Χρυσός υπόσχεται τη δημιουργία έως και 970 άμεσων θέσεων εργασίας με προτεραιότητα σε πρόσωπα που ζουν στον Δήμο Αριστοτέλη, επενδύσεις ύψους 80 εκατ. ευρώ για έργα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης σε βάθος 25ετίας και 2,3 δις δολάρια έσοδα για το ελληνικό Κράτος μέσω είσπραξης φόρων και δικαιωμάτων εκμετάλλευσης.

Με τα διακυβεύματα να είναι τόσο σημαντικά, προς θετική ή αρνητική κατεύθυνση, τίθεται το ερώτημα γιατί η κυβέρνηση δεν επικοινωνεί με πιο έντονο τρόπο την στήριξή της στο εγχείρημα και δεν συζητά ανοιχτά την ενδεχόμενη ένταξη της Ελληνικός Χρυσός στο Ταμείο Ανάκαμψης. Υπάρχει περίπτωση να δώσει την έγκρισή της πριν ξεκαθαρίσει το θέμα της παραγωγής καθαρών μετάλλων; 

 

Πηγή: Γιάννης Παναγιωτόπουλος , TVXS