EVOLVING CYCLES: Μια αυτάρκης Οικο-Κοινότητα από την Ανάβυσσο

Το άρθρο που ακολουθεί δημοσιεύτηκε στην LIFO, σε ρεπορτάζ της Μαρίνας Πετρίδου και φωτογραφίες του Παρί Ταβιτιάν και περιγράφει μία μέρα μαζί με τους EVOLVING CYCLES, μία αυτάρκη Οικο-Κοινότητα που ζει σε ένα γαλήνιο Αγροτικό Κτήμα στην Ανάβυσσο

Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

Είναι μεσημέρι Παρασκευής και στο κέντρο της πόλης γίνεται πανικός από την κίνηση. Κατευθυνόμαστε προς την Ανάβυσσο και όσο οδηγούμε στην παραλιακή συζητάμε πόσο πιο ωραία θα μπορούσε να είναι η αθηναϊκή Ριβιέρα και πόσα πράγματα θα μπορούσαν να γίνουν για τους κατοίκους.

Μετά από σαράντα λεπτά φτάνουμε στον προορισμό μας, παίρνουμε μια στροφή προς τα αριστερά και σε λίγα λεπτά βρισκόμαστε σε ένα μαγικό αγρόκτημα που έχει κήπους με βιολογικά βότανα, λαχανικά και φρούτα, αλογάκια Σκύρου, μελίσσια, όπου τα πάντα ανακυκλώνονται και τίποτα δεν πάει χαμένο.

Μας καλωσορίζει ο Κώστας Κερεμελές, ο εμπνευστής του Evolving Cycles, όπως έχει ονομάσει το κτήμα του. Η μέρα εδώ μοιάζει να κυλάει με πολύ διαφορετικούς ρυθμούς απ' ό,τι στην πόλη και από τη στιγμή που φτάνουμε στους όμορφους κήπους, ξεχνιόμαστε και αφήνουμε πίσω μεμιάς την αστική μονοτονία, έχοντας μόλις ανακαλύψει τους θησαυρούς του ημιαστικού τρόπου ζωής.

«Έχω μεγαλώσει στο κέντρο της Αθήνας και δεν είχα καμία σχέση με την αγροτική ζωή» λέει ο Κώστας, ενώ μας κάνει ξενάγηση στον χώρο.

«Κάποια στιγμή ήρθα να δουλέψω σε μελίσσια, όχι μακριά από δω, και νομίζω ότι τότε ήταν που άρχισε να αλλάζει πολύ η αντίληψή μου για τη ζωή στην πόλη. Ο χρόνος είναι τελείως διαφορετικός στην Αθήνα, υπάρχει συνεχώς η πίεση να κάνεις πράγματα και δεν σου είναι ποτέ αρκετός, γιατί συγκεντρώνεσαι πάντα σε αυτά που δεν έκανες μέσα στην ημέρα.

»Επειδή βρισκόμαστε συνέχεια σε αυτόν το ρυθμό δεν έχουμε καν τον χρόνο για να το επαναπροσδιορίσουμε όλο αυτό. Η Αθήνα έχει εξαιρετικές επιλογές για να οργανώσεις τη ζωή σου, αλλά εγώ εδώ έχω την επιλογή να ζω όπως θέλω» λέει με αποφασιστικότητα.

Οι δραστηριότητες που γίνονται στους χώρους του κτήματος έχουν ως βάση τους τους κήπους. Μεγαλώνουν κηπευτικά και βότανα και όποιος έρχεται μπορεί να παρακολουθήσει ή και να πάρει μέρος στις εργασίες που γίνονται καθημερινά (πότισμα, συγκομιδή, σπορά και καθαρισμός).

Οι μικροί κήποι εξυπηρετούν διατροφικά τους επισκέπτες τους κτήματος, έτσι ώστε να απολαμβάνουν μια εμπειρία «soil tο table», δηλαδή φαγητό που έρχεται από τη γη κατευθείαν στο τραπέζι.

Η καλλιέργεια είναι αποκλειστικά βιολογική και σε πολλές περιπτώσεις ακόμα και οι σπόροι που χρησιμοποιούνται είναι επίσης βιολογικοί.

Στο μικρό θερμοκήπιο όπου αναπτύσσονται τα κηπευτικά υπάρχουν πολλά γλαστράκια με kale. «Τα kale είναι από τα καλύτερα λαχανικά που μπορούν να καλλιεργηθούν σε κήπους. Είναι πάρα πολύ ωφέλιμα για τον ανθρώπινο οργανισμό και το κλίμα της Αθήνας ευνοεί την καλλιέργειά τους» μας ενημερώνει ο Κώστας. Φέτος περιμένουν πολύ μεγάλη σοδειά kale, η οποία όμως προορίζεται κυρίως για τους εργαζόμενους και τους επισκέπτες.

Τι γίνεται όμως αν κάποιος θέλει να πάρει τα δικά του κηπευτικά σπίτι; Στους μεγάλους κήπους του Evolving Cycles συμβαίνει ένα πολύ ενδιαφέρον εγχείρημα που σκοπό έχει να προσφέρει στους ενδιαφερόμενους τη βαθιά κατανόηση της παραγωγικής διαδικασίας των κηπευτικών αγαθών. «Αυτό που θέλουμε είναι να δίνουμε σε ανθρώπους που ενδιαφέρονται την ευκαιρία να καλλιεργήσουν τα δικά τους κηπευτικά και να τα τρυγήσουν.

»Έχουμε δημιουργήσει, λοιπόν, ένα πρόγραμμα στο πλαίσιο του οποίου προσφέρουμε τον χώρο, τα υλικά και μια σειρά σεμιναρίων για το πώς να καλλιεργήσετε τα δικά σας λαχανικά μέσω πρακτικής καθοδήγησης, από τη φύτευση έως τη συγκομιδή. Στόχος μας είναι να μοιραστούμε τις δεξιότητες και τις γνώσεις μας σχετικά με τον τρόπο καλλιέργειας βιολογικών λαχανικών, χρησιμοποιώντας φυσικές μεθόδους στους κήπους μας».

Αυτό που γίνεται σε αυτό το υπέροχο κτήμα της Αναβύσσου είναι κάτι σχετικά καινούργιο στην Αθήνα. Σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις η μετάβαση σε ημιαστικά περιβάλλοντα όπου υπάρχει η επαφή με τη γη αλλά και ταυτόχρονα δεν χάνεται η επαφή με την πόλη είναι μια διαδεδομένη πρακτική που κερδίζει όλο και περισσότερους υποστηρικτές.

Ο τρόπος που λειτουργούν τέτοια περιβάλλοντα είναι μέσω της εθελοντικής προσφοράς υπηρεσιών με αντάλλαγμα τη διαμονή, την πρακτική και πνευματική γνώση, τη συναναστροφή με άλλους ανθρώπους και τις νέες εμπειρίες.

Η Μάρθα, που αυτόν τον καιρό μένει στο κτήμα, είναι 23 χρονών, από τη Γερμανία και ταξιδεύει με το βαν της στην Ευρώπη. Έφτασε στην Αθήνα πριν από τέσσερις μήνες και μένει στο αγροτόσπιτο του κτήματος. «Έχω σπουδάσει κηπουρική και βοτανολογία και η διαμονή μου εδώ με έχει βοηθήσει να καταλάβω τον κύκλο ζωής πολλών κηπευτικών και να βιώσω από κοντά την καλλιέργεια μεσογειακών ειδών», λέει.

To Evolving Cycles συνεργάζεται με πλατφόρμες όπως το Workaway, μέσω της οποίας μπορείς να δηλώσεις συμμετοχή σε εκατοντάδες αντίστοιχα πρότζεκτ σε όλο τον κόσμο.

«Μια οικογένεια που έμενε εδώ μ' εμάς για τρεις μήνες έφυγε σήμερα για να συνεχίσει το ταξίδι της» λέει ο Κώστας, ενώ έχουμε κάτσει να απολαύσουμε τον ήλιο.

«Ήταν ένα ζευγάρι που ξεκίνησε από την Πορτογαλία, γεννήσανε στη Γερμανία κι έφτασαν εδώ με το μωρό τους. Σήμερα, μάλιστα, πρόσεξα πως έκανε τις πρώτες του προσπάθειες να σταθεί όρθιο».

Ένας ακόμα τομέας απασχόλησης στο Evolving Cycles είναι η αναπαραγωγή και η διάσωση των αλόγων από τη Σκύρο, των γνωστών μικρόσωμων Σκυριανών αλόγων. Στους κήπους ζουν ήδη αρκετά και ο επισκέπτης μπορεί να τα δει από πολύ κοντά. Οι περίπατοι, τα χάδια και το τάισμα των αλόγων βοηθάει ουσιαστικά παιδιά και ενήλικες που πάσχουν από κάποιες ήπιες ψυχικές διαταραχές, όπως η έλλειψη συγκέντρωσης, η χαμηλή αυτοπεποίθηση, αλλά και στη βελτίωση των τεταμένων οικογενειακών σχέσεων.

Μελλοντικός στόχος τους είναι η συνεργασία τους με σχολεία. «Όλοι είναι ευπρόσδεκτοι στους κήπους μας, είτε ως εκπαιδευτές, ιππείς, θεραπευτές, είτε ως απλοί θαυμαστές, να απολαύσουν και να αποκτήσουν γνώσεις και εμπειρίες με τα σκυριανά αλογάκια μας» λέει ο Κώστας. «Το Evolving Cycles είναι μια συνεχής συνειδητοποίηση και αναζήτηση του τι κάνουμε και τι θέλουμε να παραδώσουμε στους επισκέπτες μας, της θέσης μας στην κοινωνία, του τρόπου που η κοινωνία αντιλαμβάνεται εμάς».

Με τούτα και μ' εκείνα έφτασε το απόγευμα. Παρακολουθούμε τα τελευταία ποτίσματα και το άρμεγμα της κατσίκας τους που ακούσει στο όνομα Βανίλια και τρέφεται αποκλειστικά με ό,τι φυτρώνει στους κήπους. Ακούμε τον Κώστα να συζητάει για τις προετοιμασίες του δείπνου.

Το δείπνο είναι το πιο σημαντικό τους γεύμα, όλοι συνεισφέρουν στην προετοιμασία του και στο τέλος το απολαμβάνουν μαζί σε ένα μεγάλο κοινό τραπέζι. Την ημέρα που τους επισκεφθήκαμε ήμασταν, φυσικά, καλεσμένοι. Οι προετοιμασίες ξεκινάνε με το που αρχίζει να δύει ο ήλιος. Έχουν μαζευτεί όλοι στην κουζίνα και ο καθένας ασχολείται με κάτι, ενώ στο βάθος παίζει απαλή έθνικ μουσική.

Όλα γίνονται με προϊόντα από τους κήπους − το «soil to table» σε όλο του το μεγαλείο. Με ήρεμες κινήσεις, άλλος κόβει τα λαχανικά για τη σαλάτα, άλλος ετοιμάζει σνακ με πέστο από διάφορα μυρωδικά που μόλις έκοψαν.

Την προσοχή μου τραβάει η Μάρθα που φτιάχνει κατσικίσιο τυρί με το γάλα που αρμέξανε πριν από λίγο. Η διαδικασία ήταν πολύ πιο εύκολη απ' ό,τι φανταζόμουν: ζεσταίνει το γάλα σε μια μεγάλη κατσαρόλα και λίγο πριν βράσει ρίχνει χυμό λεμονιού και ξίδι, το ανακατεύει και η ποσότητα που θα γίνει τυρί αρχίζει να διαχωρίζεται από το υπόλοιπο γάλα.

Το μεταφέρει σε ένα τρυπητό ύφασμα και το στραγγίζει πολύ καλά − αυτό που μένει είναι το τυρί. Του προσθέτει κάποια μυρωδικά, του δίνει σχήμα και το τυρί για το δείπνο μας είναι έτοιμο. Είναι ένα από τα πιο νόστιμα που έχω φάει.

Οι γονείς της, που είχαν έρθει για να την επισκεφτούν, ετοίμασαν ένα παραδοσιακό γερμανικό πιάτο με λάχανο και πατάτες, απλό και πεντανόστιμο.

Εγώ ανέλαβα να φτιάξω το ψωμί. Με πολλή βοήθεια, μια και είμαι σκράπας στη μαγειρική, έφτιαξα τελικά το ψωμί της ημέρας και, όπως μου είπανε, βγήκε εξαιρετικό. «Βοηθάει το γεγονός ότι είχες καλή διάθεση και υποστηρικτικό περιβάλλον όσο το προετοίμαζες. Όταν απολαμβάνουμε αυτό που κάνουμε δεν υπάρχει περίπτωση να βγει κακό» λέει ο Κώστας.

Συνταγή για το ψωμί της ημέρας στο EVOLVING CYCLES

Υλικά

500 γρ. αλεύρι ολικής άλεσης

500 γρ. λευκό αλεύρι

½ λίτρο ζεστό νερό

½ λίτρο κρύο νερό

2 κ.γ. αλάτι

2 κ.γ. μαγιά

Ηλιόσπορος (όσο θέλουμε)

Λιναρόσπορος (όσο θέλουμε)

Εκτέλεση

Στο αλεύρι προσθέτουμε το αλάτι και τη μαγιά και στη συνέχεια το νερό. Ανακατεύουμε μέχρι να γίνει ομοιογενές μείγμα (θα πρέπει να είναι σαν χυλός).

Βάζουμε το μείγμα σε δύο φόρμες που τις έχουμε αλείψει πολύ καλά με βούτυρο και το αφήνουμε για μισή ώρα να φουσκώσει. Για σίγουρο αποτέλεσμα βάζουμε τις φόρμες στον φούρνο, σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία.

Ανάβουμε τον φούρνο στους 250 βαθμούς και ψήνουμε για 20 λεπτά. Χαμηλώνουμε τη θερμοκρασία στους 200 βαθμούς και ψήνουμε για άλλα 20. Χαμηλώνουμε πάλι στους 160 βαθμούς και ψήνουμε για ακόμα 20 τελευταία λεπτά.

Είχε πια νυχτώσει και αποφασίσαμε ότι ήταν ώρα να φύγουμε. Στον δρόμο της επιστροφής σκεφτόμουν ότι τελικά συμβαίνουν συναρπαστικά και πρωτότυπα πράγματα στην κατά τα άλλα παρατημένη αθηναϊκή Ριβιέρα.

Πηγή: LIFO